روز هشتم مارس یا همان 17 اسفند خودمان را روز جهانی زن می‌نامند. سال‌های سال است که زنان سراسر جهان در این روز اعتراضات خود را به گونه‌های مختلف فریاد می‌کشند. زنان زیادی در کشورهای مختلف بدون در نظر گرفتن دین، نژاد و عقیده با یادآوری و تکیه بر دست‌آوردهای‌شان برای رساندن صدای خود دست به اعتراضات و برگزاری راهپیمایی می‌زنند. البته مایه‌ی مباهات است که مردان نیز برای رساندن صدای آن‌ها با ایشان همراهی می‌کنند. در این مقاله از سایت همراهتم قصد داریم تاریخچه‌ی مختصری از این روز را بیان کنیم.
تاریخچه‌ی روز جهانی زنان
سال 1857 میلادی بود که در نیویورک، کارگران زن کارخانه‌ی نساجی به علت دستمزد کم و شرایط کاری غیرانسانی و سخت‌شان اعتصاب کردند. در سال 1908 پس از گذشت 50 سال از آن روزها، کارگران زن کارخانه‌ی نساجی در شهر نیویورک به منظور احیا خاطره ی اعتصاب در آن روز دوباره دست به اعتصاب زدند. آن‌ها هم برای شرایط نامساعد و نابرابرشان اعتراض می‌کردند. اما صاحبان کارخانه با کمک نگهبان‌ها، آن‌ها را در محل کار خود حبس کردند. صاحبان کارخانه این کار را برای جلوگیری از سرایت اعتراضات به بخش‌های دیگر کارخانه انجام داند. متاسفانه به دلایل نامشخصی محلی که زنان در آن‌جا محبوس بودند، آتش گرفت و تعداد 129 نفر جان باختند و باقی زن‌ها نجات پیدا کردند. برهمین اساس این روز به طور غیررسمی و در افکار عمومی به روز مبارزه‌ی زنان علیه بی‌عدالتی و فشار علیه آنان، ثبت شد.
کلارا زتکین روز جهانی زنان را رسمی کرد
یکی از مدافعان حقوق زنان، خانمی آلمان بود به نام کلارا زتکین (Clara Zetkin). مبارزات او بر کاهش فشار کاری زنان متمرکز بود. کلارا تقاضای هشت ساعت کار در روز، تعطیلات ویژه در ایام زایمان و سایر حقوق، طبق قانون را داشت. سال 1910 بود که در اروپا کنفرانسی متشکل از صد زن مبارز از هفده کشور مختلف، تشکیل شد. در این کنفرانس، کلارا زتکین روز هشتم مارس را به عنوان روز جهانی زنان نامید.
دامنه‌ی اعتراضات کل دنیا را فرا گرفت
در نتیجه‌ی چنین مبارزاتی، این کنگره‌ی جهانی موفق شد سه زن را به پارلمان فنلاند بفرستد.
سال بعد یعنی در سال 1911 میلادی، مردم اتریش، دانمارک، آلمان و سوییس با تظاهراتی گسترده، خواهان حق رای، حقوق زنان برای کار، آموزش حرفه‌ای، امکان دستیابی به مشاغل دولتی و پایان تبعیض شغلی، شدند. زنان مطالبات فراجنسیتی خود را از دولتمردان وقت طلب می کردند.
در سال 1914 ، زنان روسی هم به عنوان بخشی از جنبش‌های صلح‌طلبانه، در اعتراض به جنگ و از طریق ابراز همبستگی با دیگر فعالان، تظاهرات بسیار گسترده‌ای را برپا کردند. پس از آن در سال 1917 نیز با درخواست «نان و صلح» دوباره دست به اعتراض و اعتصاب زدند. درست چهار روز بعد سزار روسیه استعفا داد و دولت موقت برای زنان حق رای را به رسمیت شناخت.
در ایران، سال 1300 «جمعیت پیک سعادت نسوان» برای نخستین بار 8 مارس، روز جهانی زنان را به عنوان روز زن، به رسمیت شناخت و مراسمی را در این خصوص برگزار کرد.
نقش روز جهانی زنان در جنبش زنان و افشاگری‌ها
در سال‌های اخیر این روز با مطالبات جدید از جامعه همراه بوده است. یکی از این مباحث، افشاگری های بی‌سابقه‌ای بود که درخصوص آزارهای جنسی علیه زنان صورت گرفته است. متاسفانه شمار شکایت‌های ثبت شده در این زمینه در سال‌های اخیر روبه افزایش بوده است. در سال‌های اخیر برخی از زنان و حتی مردان در سراسر جهان، با استفاده از هشتگ «من هم» (me too) در شبکه های اجتماعی وسعت اذیت و آزارهای جنسی در سراسر دنیا را نشان داده‌اند. کاربران با این هشتگ اعلام کرده‌اند که آن‌ها نیز قربانی این مساله بوده‌اند و درخواست داشتند برای مقابله با آن به کودکان، زنان و دیگر افراد نیازمند اطلاعات و دستورالعمل‌های کارگشا ارائه شود. این جنبش از اعتراض یک خانم به آزارهای جنسی از سوی یک کارگردان معروف آمریکایی آغاز شد و در مدت کوتاهی شکایات زیادی از همان کارگردان توسط زنان دیگر مطرح شد.
کلام آخر
روز جهانی زنان، برخلاف آنچه که در ایران به عنوان روز زن می‌شناسیم، برای تبریک و جشن و هدیه و قدردانی نیست. درواقع این روز نماد مبارزات و اعتراضاتی است که سال‌های سال در کل جهان شکل گرفته است و زنان را به مراتب بهتر ی از حقوق نداشته‌شان رسانده است. سالانه نهادها و جنبش‌های زیادی برای احقاق حقوق زنان تلاش می‌کنند. این تلاش‌ها محدود به ایران یا جوامع شرقی نیست. متاسفانه مردسالاری یا همان مردانگی سمی در کل دنیا ریشه‌های دیرینه‌ای داشته است. شاید تغییر نگرش مردان یا حتی زنان در این‌باره کار آسانی نباشد، اما تربیت و آموزش نسل‌های بعدی قطعا می‌تواند راحت‌تر و البته کم‌هزینه‌تر باشد.