گروه درمانی، روش درمانی با تمرکز روی درمان به صورت گروهی به جای انفرادی است. در این نوع روش درمان، تعدادی از افراد که دغدغه‌های مشترک دارند مانند ترس و نگرانی‌های خاص، اضطراب، ترومای بعد از حادثه و… دور هم جمع می‌شوند و تحت نظر یک درمانگر، درمان خود را آغاز می‌کنند. درمانگر مدیریت جلسه‌ی گروه درمانی را بر عهده دارد، یعنی متناسب با نوع درمانی که تشخیص داده است جلسات را پیش می‌برد.
در ادامه‌ی این مطلب از بلاگ همراهتم به گروه تراپی و مزایای آن می‌پردازیم.
مزایای استفاده از گروه درمانی
درمان گروهی به دلایل مفاوتی انجام می‌شود که از جمله این دلایل می‌توان به تشخیص رفتارهای نامناسب و مخرب افراد، پیدا کردن راه‌حل برای مشکلات و حضور در یک محیط حمایتی اشاره کرد:
تشخیص رفتارهای مخرب
به کمک درمان گروهی، افراد قادر خواهند بود به رفتار‌ها و اعمالی که ممکن است به خود یا دیگران آسیب برساند واقف شوند و آن‌ها را به وضوح مورد توجه قرار دهند (رفتار‌هایی مانند: خشم شدید، استفاده از مواد مخدر یا الکل، پنهان کردن احساسات و غیره)
پیدا کردن راه‌حل برای مشکلات
در این شرایط افراد در گروه‌هایی قرار می‌گیرند که اعضای آن مشکلات یکسانی را تجربه کرده‌اند. در این شرایط با گرفتن بازخورد از درمانگر و دیگر اعضاء، راه‌حل‌هایی به دست می‌آید که باعث می‌شود فرد از پس مشکلات خود اعم از عاطفی و غیره برآید. لزوما نیازی نیست از راه‌حل‌های بیان‌شده توسط اعضا استفاده شود، بلکه می‌توان از طریق بازخوردها، راه‌حل‌های متناسب با شرایط را ایجاد کرد.
احساس تعلق و حمایت
هدف از گروه درمانی فقط پیدا کردن راه‌حل مشکلات و دریافت مشاوره از روانشناسان نیست. هدف اصلی این دست از تراپی‌ها کمک به اعضای گروه و حمایت از آن‌ها است. فرد با عضو شدن در درمان گروهی و صحبت کردن راجع به مسائل و مشکلات خود، دیگر احساس تنهایی و انزوا نخواهد کرد و به‌خاطر همین احساس حمایت شدن و تعلق به افراد گروه خواهد کرد. نیاز است هر فرد حس تعلق و مقبولیت را در وجود خود حس کند که بخش مهمی از فرآیند درمان گروهی است و حتی اگر شما از گروه جدا شوید، تجربه‌ی خوب آن را هرگز فراموش نخواهید کرد.
نحوه‌ی برگزاری گروه درمانی
معمولا گروه‌های درمانی از 5 تا ۱۵ عضو تشکیل می‌شوند و جلسات طبق نوع درمان معمولا یک بار در هفته برگزار می‌شود. همچنین، این جلسات به صورت باز یا بسته صورت می‌گیرند، به این مفهوم که تعداد اعضا در جلسات باز محدود نیست ولی در جلسات بسته محدود به یک تعداد مشخص است.
زمان این جلسات از ۹۰ دقیقه تا دو ساعت متفاوت است. تعداد جلسات بستگی به نوع درمان گروهی و نظرات درمانگر دارد و از ۱۰ جلسه تا ۱ سال متغیر است.
انواع گروه تراپی
گروه‌های آموزشی روانی
گروه تراپی آموزشی روانی بر منبع قابل اعتمادی متمرکز است که به اعضا در مورد شرایط آن‌ها آموزش داده می‌شود و راه‌حل‌های مقابله‌ای جدیدی برای آن‌ها ارائه می‌شود. این گروه‌ها اغلب روی یک وضعیت خاص مانند اختلال مصرف مواد، اضطراب یا ترس‌ها تمرکز دارد.
گروه‌های پرورش مهارت
گروه‌های توسعه‌ی مهارت بر منبع مورد اعتماد تمرکز دارند و مهارت‌هایی که اعضا برای مقابله با شرایط سلامت روان خود به آن نیاز دارند معرفی می‌کند و بهبود می‌بخشد. این گروه‌ها ممکن است جنبه‌هایی از گروه‌های آموزشی روانی را هم شامل شود. هدف کلی این نوع درمان تقویت منابع رفتاری و شناختی اعضای گروه برای کمک به انتخاب‌های بهتر و جلوگیری از موقعیت‌های مضر است.
گروه‌های شناختی رفتاری
درمان شناختی رفتاری تلاش دارد تا با تمرکز بر منبع قابل اعتماد، باورهایی که فرد دارد و منجر به رفتارهای منفی یا مضر می‌شود را بازسازی کند. به‌طور مثال، گروه‌های شناختی که بر اختلال مصرف مواد مخدر تمرکز می‌کنند، با شناسایی محیط‌ها و موقعیتهایی که رفتار اعتیادآور را تحریک می‌کند، شروع می‌کنند. با این درک، اعضای گروه می‌توانند استراتژی مدیریتی را گسترش دهند.
گروه‌های حمایتی
گروه‌های حمایتی به مردم کمک می‌کنند تا با تغییرات مهم در زندگی مانند از دست دادن فرد عزیزشان سوگواری کنند و به‌مرور کنار بیایند. در گروه حمایتی، اعضا بی قید و شرط پذیرش دارند و پذیرفته می‌شوند. این گروه اعضای خود را تشویق می‌کند تا در مورد اعتقادات و رفتارهای شخصی‌شان فکر کنند.
گروه تراپی برای چه کسانی مناسب است؟
یکی از اهداف مهم درمان گروهی گرد هم آوردن افرادی است که تجربیات مشابه باهم دارند. روان‌درمانی گروهی معمولا بر یک معضل سلامت روانی مانند اضطراب اجتماعی یا افسردگی تمرکز دارد. چند نمونه از شرایطی که یک گروه ممکن است روی آن‌ها تمرکز کند شامل موارد زیر است:
- اختلال اضطراب فراگیر
- اختلال استرس بعد از سانحه
- اختلال هراس
- فوبیاها
- افسردگی
- اختلال کمبود توجه بیش فعالی
- اختلال مصرف مواد مخدر یا الکل
گروه درمانی می‌تواند به افراد با شرایط زیر یاری برساند:
- غمگین و اندوهگین
- چاق
- دچار درد مزمن
- خشمگین
- با تجربه‌ی خشونت خانگی
- مبتلا به بیماری مزمن
کلام آخر
در جلسه‌های گروه درمانی، افراد می‌توانند با دیگران که تجربه‌های یکسان‌شان را به اشتراک می‌گذارند ملاقات داشته باشند و توسط یک یا چند روانشناس متخصص که جلسات گروه تراپی را مدیریت می‌کنند درمان شوند. هزینه‌ی این نوع درمان پایین‌تر از جلسات فردی است و از این جهت نیز می‌تواند مفید باشد.