رد پای ما بر کره‌ی زمین می‌ماند. دوست داریم چه اثری از خود در این دنیا بر جای بگذاریم؟ آیا برایمان مهم است که چه میراثی از ما بر کره‌ی خاکی باقی می‌ماند؟
تولید زباله در زندگی شهرنشینی تقریبا امری اجتناب‌ناپذیر است. ولی این امر تکلیف را از روی دوش ما بر نمی‌دارد. در سال 2019 اعلام شد که 7,6 میلیارد نفر افراد گونه‌ی بشر هر سال حدود 2 میلیارد تن زباله تولید می‌کند. همچنین عنوان شد که اگر این رویه تغییر اساسی نکند تا سال 2050 حدود 70 درصد به این رقم افزوده خواهد شد.
همان‌قدر که همه‌ی افراد بشر در تولید زباله و تخریب محیط زیست نقش دارند، همه‌مان می‌توانیم تاثیری مثبت بر این روند تخریب بگذاریم و این کار با چند تغییر کوچک در اعمال روزمره و صرف زمانی اندک تاثیری بسیار بزرگ در حفظ سلامت محیطی که در آن زیست می‌کنیم خواهد داشت.
در این مطلب از بلاگ همراهتم راهنمایی مقدماتی برای کاهش تولید زباله خانگی را می‌خوانیم.
کاهش زباله خانگی از طریق کم کردن پس‌مانده‌ی غذایی
بسیاری از حجم زباله‌ی جامد که به محل دفن زباله می‌رود را پس‌مانده‌ی غذایی تشکیل می‌دهد. بنابراین یکی از موثرترین راه‌های کاهش زباله‌ی خانگی است که در بلندمدت تاثیر مثبتی هم بر اقتصاد خانواده خواهد گذاشت. برای کاستن از پس‌مانده‌ی غذایی مهمترین عامل، برنامه‌ریزی است.
هنگامی که برای خرید مواد غذایی فهرست مایحتاج را تهیه کنیم و پیش از رفتن برای خرید موجودی یخچال و انبار خوراکی را بررسی کنیم و باقیماندهی مواد غذایی را بیهوده دور نریزیم و آنها را به درستی بسته‌بندی و نگهداری کنیم، میزان خرید ما و در نتیجه دورریز مواد غذایی کاهشی چشم‌گیر خواهد داشت.
برخی از مواد باقیماندهی خوراکی در طبخ غذاهایی خاص استفاده می‌شوند. مثلاً تایلندی‌ها گونه‌ای برنج سرخ‌شده دارند که برای طبخ آن برنج دم‌کشیده را تا دور روز در یخچال نگه می‌دارند، در سنت ما ایرانی‌ها نیز غذاهایی مانند کوفته و انواع کوکوها و آش‌ها وجود داشته است که با باقیماندهی غذاهای روزهای گذشته استفاده می‌شده است. پس می‌توان طرز تهیه‌ی غذاهایی را یافت که با مانده‌ی غذاها درست می‌شود.
پلاستیک یا کاغذ؟ هیچ‌کدام!
از کیسه‌ها، کیف‌ها و سبدهای ماندگار برای خرید استفاده کنید. این کار را صرفا برای خرید مواد غذایی انجام ندهید، برای خرید لباس و کتاب و وسایل خانه و غیره نیز می‌توانید از کیسه‌های ماندگار استفاده کنید. برای خرید مواد غذایی تر مانند میوه‌ها و سبزیجات می‌توانید کیسه‌های زیپ‌دار چندبارمصرف را به کار ببرید.
چند کیسه‌ی ماندگار در خودرو و کیف خود همراه داشته باشید تا اگر ناگهان تصمیم به خرید گرفتید یا کیسه‌ی خرید را در خانه جا گذاشتید مجبور به استفاده از پلاستیک یا پاکت‌های یک‌بار مصرف نشوید.
برای آن که خود را تشویق به همراه داشتن کیسه‌های خرید ماندگار کنید، برای یافتن کیسه‌ای با طرح و جنس مطلوب و مرغوب زمان بگذارید و آن را مطابق سلیقه‌ی خود انتخاب کنید.
همچنین برای یادآوری به همراه بردن کیسه‌ی خرید، می‌توانید فهرست خرید خود را با یادداشت «کیسه فراموش نشود» شروع کنید.
به بطری آب پلاستیکی پشت کنید
در عوض خرید آب‌های آشامیدنی در ظروف لاستیکی یک‌بار مصرف بطری آب با خود همراه داشته باشید. برای این کار نیز مثل کیسه‌ی خرید ماندگار بطری آبی را پیدا کنید که زیبا و شکیل باشد و دوست داشته باشید آن را همراه داشته باشید.
مناطقی که آب لوله‌کشی آن خنک است آب مرغوب آشامیدنی دارد و کیفیت این آب‌ها اگر بهتر از آب‌های بسته‌بندی نباشد از آنها هیچ کم ندارد. می‌توانید متناسب با فصل نوشیدنی‌های طبیعی سالمی در بطری بریزید که خوش‌طعم‌تر و مغذی‌تر از آب نیز باشد.
برای گردگیری و تمیزکاری از دستمال پارچه‌ای و کهنه‌ی چندبار مصرف استفاده کنید
دستمال پارچه‌ای را جایگزین دستمال آشپرخانه و کاغذی کنید. در جیب‌تان دستمال پارچه‌ای ابریشمی بگذارید و برای پاک کردن صورت از حوله‌ی لطیف استفاده کنید. این کار در درازمدت از لحاظ اقتصادی هم به صرفه است و در عین حال استفاده از پارچه‌ی ابریشمی و حوله برای پاک کردن و خشک کردن پوست، آسیب کمتری از دستمال‌های کاغذی دارد.
چند پارچه‌ی ذخیره هم داشته باشید و به تناوب پارچه‌ها را بشورید و استفاده کنید. اگر موقعیتش را دارید پارچه‌ها را هنگام خشک شدن زیر نور آفتاب قرار دهید و بگذارید هوای آزاد بخورد.
مواد غذایی بدون بسته‌بندی یا با بسته‌بندی مختصر و مفید بخرید
میوه‌ها و سبزیجات تازه معمولا بسته‌بندی ندارند و همچنین بسیاری از آجیل‌ها یا برگه‌های میوه و تنقلات را نیز از فروشگاه‌هایی می‌خرید که به‌صورت باز می‌فروشند.
فراموش نکنید که کیسه‌های زیپ‌دار برای میوه و کیسه‌های پارچه‌ای و ظروف درب‌دار و غیره را همراه داشته باشد. معمولا مواد بسته‌بندی پیش از رسیدن به فروشگاه محل سکونت شما مدت فراوانی در انبارهای بزرگ و خودروهای حمل گذارنده‌اند و برای حفظ ظاهر تازه‌شان از گازهای گوناگون یا افشانه‌ها استفاده شده است.
در شیوه و فهرست انبار مواد خوراکی بازنگری کنید
به جای ذخیره کردن مواد خوراکی در کیسه‌های پلاستیکی و فویل آلومینیومی و سلفون و غیره از ظروف در‌دار و بسته‌بندی‌های چندبار مصرف استفاده کنید. همچنین موادی را که ممکن است در گذر زمان فاسد یا از کیفیت آن کاسته شود، در حد نیاز تهیه کنید.
پیاده‌روی مجدد تا فروشگاه را به‌منزله‌ی ورزش روزانه در نظر بگیرید و در عوض مواد تازه‌ی با کیفیت مصرف کنید. همچنین برای پخت و پز با فویل یا کاغذهای روغنی و غیره می‌توانید از ورقه‌های سیلیکونی آشپزی چندبار مصرف استفاده کنید.
با اسباب غذاخوری واقعی غذا بخورید
در محیط کار، در خودرو و در سبد پیک‌نیک‌تان قاشق و چنگال و لیوان و بشقاب واقعی داشته باشید. غذا خوردن در ظروف حقیقی حس و حال وعده‌ی غذایی کامل را می‌دهد و برای محیط زیست هم بسیار مفید است.
هنگامی که از رستوران‌ها غذای بیرون‌بر می‌گیرید، بخواهید که کارد و چنگال و قاشق پلاستیکی را در بسته‌هایتان نگذارند. می‌توانید از فروشگاه‌های طبیعت‌گردی و کوهنوردی وسایل غذاخوری سفری تهیه کنید که بسیار کم‌جا و مقاومند.
نی را از نوشیدنی حذف کنید
اگر آشامیدن نوشیدنی‌ها برایتان دشوار است، سعی کنید از نی‌های چندبارمصرف یا در خانه از نی‌های بلوری و شیشه‌ای استفاده کنید. اگر می‌توانید بدون نی بنوشید در رستوران‌ها یا کافه‌ها بخواهید که درون نوشیدنی‌تان نی نگذارند.
درست بازیافت کنید
شیوه‌ی صحیح بازیافت را فرا بگیرید و سعی کنید آن را با دقت و حوصله تبدیل به عادت کنید. هنگامی که این کار تبدیل به عادت شود به مرور متوجه خواهید شد که این کار تا چه میزان کیسه‌ی زباله‌ی روزمره شما را کوچک خواهد کرد و در ضمن از کثیف‌شدن سطل‌های بزرگ زباله و سنگین شدن کیسه‌ی زباله‌ی تر هم جلوگیری می‌کند. بسیاری از مراکز بازیافت در عوض بسته‌های بازیافتی شما جوایز یا کالایی را به شما اهدا خواهند کرد.
کلام آخر
آغاز هیچ کار بزرگ و ارزشمندی ساده نیست، حتی مسیر انجام کار هم شاید طاقت‌فرسا باشد، ولی ارزشش را دارد. عادت‌های خوب صرفا عواقب خوبی ندارند، بلکه در حس مفید بودن و کار صحیح سبب رضایت و شادی درونی خواهد بود و این احساسات یک‌بار مصرف نیستند و آنها را نمی‌توان از فروشگاه خرید. همچنین با رویه‌ی کنونی تولید زباله دیگر لزومی ندارد نگران کودکان‌مان باشیم، اگر دست به کار نشویم، به‌زودی خودمان نیز باید در کوه‌های زباله زندگی کنیم.