هرچند که درآمد و سرمایه و پولسازی اصلا بد نیست، اما تفکر پس انداز کردن ربطی به مال‌اندوزی و مادی‌گرایی ندارد. این امر بیشتر به این گفته نزدیک است که، «احتیاط شرط عقل است.» آینده‌نگری و آمادگی برای شرایط سخت و بحرانی عملی عقلانی است و پس انداز کردن برای مواقع اضطراری کاری عقلانی محسوب می‌شود. لزومی ندارد که برای پس انداز کردن زندگی جاری و کنونی را دشوار کنید، می‌توانید با برنامه‌ریزی صحیح و اقدام به موقع بدون آن که فشاری به خود بیاورید این کار را صورت دهید.
در ادامه‌ی این مطلب از بلاگ همراهتم به شیوه‌های موثر در پس انداز کردن پول اشاره خواهیم کرد.
روش‌هایی برای پس انداز کردن
شیوه‌های متعددی برای پس انداز کردن پول وجود دارد. هر یک از ما راه‌های شخصی برای پس انداز بخشی از درآمد خود را داریم. اما گاهی با نگاهی اجمالی به شیوه‌های دیگر پس انداز کردن زندگی راحت‌تر و آینده‌ای امن‌تر و مطمئن‌تر خواهیم داشت. در ادامه به برخی از راه‌های پس انداز اشاره می‌کنیم.
صندوق اضطراری
داشتن صندوق اضطراری یک ضرورت است! احتمالا قبلا هم شنیده‌اید که درآمد سه تا شش ماه خود را حتی شده در متکا برای روز مبادا نگه دارید. کار سختی است، مگر نه؟ بیایید با گام‌های کوتاه شروع کنیم. سعی کنید هدف خود را بر پس اندازی به اندازه‌ی نصف حقوق یک ماه‌تان بگذارید و از آن جا کار را آغاز کنید.
برای خود بودجه تعیین کنید
بهترین روش برای تعیین بودجه ماهیانه آن است که عادت‌های خرج‌کردن خود را خوب بشناسید. از روز جدید هر ماه کاری، رسید همه‌ی خریدهای آن ماه خود را نگه دارید. رسیدها را در دسته‌بندی‌هایی نظیر خرج رستوران، خواربار، خریدهای شخصی و غیره جای دهید. در پایان ماه می‌دانید اوضاع خرج‌های شما به چه ترتیب است.
دسته‌بندی بودجه‌ی به‌صورت نقدی و در پاکت
اگر مشکل بریز و بپاش مالی دارید، سعی کنید از نظام پول نقد درون پاکت استفاده کنید و هزینه‌های ضروری ماهیانه‌ی خود را به‌طور نقدی در پاکت بگذارید و کمی هم پول برای تفریح در پاکتی جدا برای خود کنار بگذارید. وقتی پول نقد تمام شد، دیگر به فکر پول‌های حساب بانکی‌تان نباشید.
پول پس‌انداز نکنید، آینده‌تان را پس‌انداز کنید
وقتی فکر پس انداز به سرتان زد، صرفا کمتر خرج نکنید. هدفمند پس‌انداز کنید، مثلا پس‌انداز برای تحصیل تکمیلی و دوره‌های آموزشی، برای بازنشستگی، برای موارد ضروری مثل بیماری‌ها و حتی برای سفر.
فرایند پس‌انداز را خودکار کنید
راحت‌ترین کار برای پس‌انداز کردن آن است که این کار را به‌طور خودکار انجام دهید و پول‌ها را دور از چشم و ذهن بگذارید. این کار به معنای آن نیست که لزوما از برنامه‌های بانکی و الکترونیکی استفاده کنید، حتی می‌توانید مبلغی را تعیین کنید که روزانه، هفتگی یا ماهیانه به‌طور ناخودآگاه از کیف پول شما برداشته و در صندوق پس‌اندازتان گذاشته شود.
با هدف کوتاه مدت و با مقدار اندک شروع کنید
حقیقت آن است که افرادی که کم‌کم پس‌انداز می‌کنند مطمئن‌تر و بیشتر پول جمع‌آوری می‌کنند یا به قول معروف ذره ذره جمع گردد، وانگهی دریا شود. وقتی به هدف کوتاه مدت خود رسیدید و طعم پیروزی و موفقیت به زیر دندان‌تان رفت، کار برای گام‌های بزرگ‌تر و اهداف بلندمدت ساده‌تر می‌شود.
هر چه زودتر به فکر پس‌انداز برای بازنشستگی باشید
سعی کنید تا حد امکان درباره‌ی برنامه‌های خدمات بازنشستگی اطلاعات کسب کنید و از همان دوران جوانی بهترین برنامه‌ی پس‌انداز برای دوران بازنشستگی را پیدا و آن را شروع کنید. اگر در شرکتی استخدام شده‌اید از رئیس‌تان درباره‌ی برنامه‌های پس‌انداز بازنشستگی سوال کنید.
پول‌ها و درآمدهای مازاد را پس‌انداز کنید
پول‌های بادآورده‌ای مانند میراث از عزیزان یا هدایای نقدی اعضای خانواده و دوستان پس‌اندازی عالی برای روزهای ابری خواهند بود. پاداش‌ها، جوایز قرعه‌کشی و از این دست پول‌ها شادی‌های گذرایی را برای شما فراهم می‌آورند، ولی پس‌انداز آگاهانه‌ی بخشی از آنها علاوه بر آن که به‌تدریج آینده‌ی شما را تامین خواهد کرد و حس خوبی از نیروی اراده و غلبه بر وسوسه را نیز به شما خواهد داد.
برای پس‌انداز برنامه‌ریزی کنید
پس‌اندازهای برنامه‌ریزی‌شده معمولا دوبرابر پس‌اندازهای احساسی و آنی دوام و موفقیت دارند. وقتی برای پس‌انداز خود برنامه‌ریزی می‌کنید زمان فراوانی را برای ارزیابی دقیق هزینه‌ها و خرج‌های احساسی و برنامه‌هایی که در آینده دارید صرف می‌کنید. همین زمان سبب می‌شود که پول‌های خود را آگاهانه و منطقی تقسیم‌بندی کنید و در حذف پول از سبد خرید روزانه توازن را حفظ کنید و ضربه‌ای سنگین و آنی به زندگی جاری خود نزنید. همچنین سبب می‌شود که برای آینده برنامه‌ریزی کنید و رویاهای آینده را در ذهن تصور کنید و میل رسیدن به آنها را در خود بارور سازید.
پول‌های خرد خود را پس‌انداز کنید
این کار را واقعا انجام دهید. شاید در نگاه اول این کار عملا تاثیر مثبتی در صندوق اموال شما نگذارد، ولی عادت پس‌انداز و ارزش نهادن به چیزهای حتی کوچک به تدریج در شما شکل می‌گیرد و این خود پس‌انداز مهارت است.
از قانون 24 ساعت استفاده کنید
سعی کنید از خرید هیجان‌زده پرهیز کنید و خریدهای غیرضروری و سنگین را 24 ساعت به تعویق بیندازید. گاهی همین مهلت 24 ساعته شما را هوشیار می‌کند و از خرید بی‌دلیل منصرف می‌سازد. اگر از تصمیم برای خرید منصرف نشدید می‌توانید آن را به نوبت خرید بعدی منتقل کنید.
به خودتان جایزه بدهید
به خود جایزه دهید، اما از این فرصت هم برای پس‌انداز بهره بگیرید. بخشی از پولی را که از نخریدن احساسی و هیجان‌زده اندوختید، برای خرید خوراکی سالم خرج کنید و باقی آن را پس‌انداز کنید. به این ترتیب هم در صندوق پس‌انداز مالی و هم جسمانی خود، پس انداز کرده‌اید.
مبلغ خرید را با ساعات کاری محاسبه کنید و نه هزینه‌ی خرید
در نظر بگیرید که برای خرید هر جنس غیرضروری چند ساعت زحمت کشیده‌اید. گاهی خرید به صرفه خواهد بود و گاهی خیر و این امر بستگی به خودتان دارد که برای مثال ساعت‌ها کار کنید تا با آن یک تی‌شرت بخرید یا آن را آگاهانه پس‌انداز کنید.
حذف اشتراک
تبلیغات ایمیلی و تلفنی و غیره را حذف کنید و اگر در صفحات وسوسه‌برانگیز فروشگاه‌های آنلاین و اینستاگرامی عضو هستید، از آنها خارج شوید. سعی مانع از بازی روانی افراد دیگر برای وسوسه‌ی شما برای خرید شوید. در این معامله هزینه، وقت، انرژی و آینده‌ی شما بر روی میز و در دست بازی است.
در حساب‌های پس‌انداز و توسعه‌ی سرمایه‌گذاری بومی مشارکت کنید
اگر در محل سکونت شما برنامه‌ی سرمایه‌گذاری و توسعه در دست اقدام است و از آن راضی هستید، می‌توانید با مشارکت در آن به بهبود محیط زندگی و آینده‌ی خود کمک کنید. سعی کنید پیش از این اقدام کاملا تحقیق کنید تا بعدا پشیمان نشوید. پس‌انداز و سرمایه‌گذاری ناآگاهانه گاهی کلاً شما را از این اعمال منصرف می‌کند و این تاثیر خوبی نیست. شاید گروهی از دوستان شما در برنامه‌ای پایدار و مطمئن شریک شده‌اند. سعی کنید با بررسی اهداف و رویه‌ی کاری‌شان فرصتی برای پس‌انداز و توسعه‌ی سرمایه برای خود فراهم کنید.
هر ماه بدهی‌های خود را تسویه کنید
سر هر ماه بدهی‌های خود را تسویه کنید و نگذارید بر روی هم تلنبار شوند. شاید به نظر برسد که با کاهش روز به روز ارزش پول بدهی‌ها کم‌ارزش‌تر خواهد شد، ولی بار ذهنی و مسئولیتی تعویق در پرداخت بدهی بسیار پرهزینه‌تر است. در ضمن این کار در دارایی واقعی شما شبهه ایجاد می‌کند.
برای برنامه‌های تفریحی پس‌انداز کنید
برای تفریح از پس‌انداز استفاده نکنید، بلکه برای برنامه‌های تفریحی خود از پیش پس‌انداز کنید. بخشی از درآمد خود را برای سفر، رستوران، پارک‌های تفریحی یا دیگر سرگرمی‌های خود کنار بگذارید. این کار را به‌طور منظم و جدی انجام دهید تا همواره تعادل میان زندگی و کار را حفظ کنید و با کار و پس‌انداز بیش از حد خود را از پای در نیاورید.
ناهار خانگی در سر کار
معمولا غذاهای خانگی حداقل نیمی از هزینه‌ی شما را کاهش می‌دهد. از آن گذشته ناهار خانگی کیفیت بیشتر دارد و می‌تواند لحظه‌ای شما را از محیط کار خارج کند. سلامت و کیفیت غذاهای خانگی صرفا در قیمت تمام‌شده‌ی وعده‌ی غذایی شما را در پس‌انداز بیشتر کمک نمی‌کنند، این وعده‌ها مانع از مصرف بیش از حد کالری و مواد نگهدارنده‌ی بیش از حد و روغن‌های کم‌کیفیت بیرون می‌شوند و خرج درمانی شما را نیز کاهش می‌دهند.
معیانه‌های معمول سلامت را به تعویق نیندازید
پیشگیری بهتر از درمان است. آری، این کار درد و رنج کمتری را به جسم و جان شما تحمیل می‌کند. همچنین این کار به جیب شما هم ضربه‌ی کمتری می‌زند و می‌توانید بر اندوخته‌های پس‌انداز خود بیفزایید. در ضمن هزینه‌های معاینه‌ی معمول از پیش تعیین می‌شود و می‌توان برای آن برنامه‌ریزی کرد، ولی بیماری ناگهان سر می‌رسد و ممکن است علاوه بر رنج جسمانی و روحی پس‌انداز شما را نیز به تاراج ببرد.
همزمان به فکر پس‌انداز پول و پس‌انداز طبیعت باشید
کم‌مصرف کنید. ساده است، در هر چه می‌توانید صرفه‌جویی کنید. آب، برق، پلاستیک، پس‌مانده‌ی غذایی، پوشاک و هر چه فکرش را بکنید می‌توانید کمتر مصرف کنید. این کار علاوه بر کاهش چشمگیر هزینه‌ها تا میزان فراوانی برای سلامت روحی نیز سودمند است. وقتی خود را در میان افرادی بدانید که در بهبود حقیقی و ملموس دنیای اطراف دخیل است، موجی از شعف به شما می‌رسد.
دوچرخه‌ی برقی سوار شوید
آیا تا به حال با دیدن دوچرخه‌سواران در سرپایینی به آنها غبطه خورده‌اید؟ می‌دانید که اکنون دیگر می‌توانید در سربالایی‌ها هم حس خوب دوچرخه‌سواری بدون فشار را تجربه کنید؟ این کار در دراز مدت چندان برای جیب و سلامت شما مفید است که با هزینه‌ی خرید دوچرخه‌ی برقی قابل قیاس نیست. در ضمن دور زدن ترافیک را نیز فراموش نکنید. وقت طلاست و شما با فرار از ترافیک هر روز طلای فراوانی ذخیره می‌کنید.
کلام آخر
پس‌انداز کردن کاری بسیار دشوار است و کار هر کس نیست. اما شما که هر کس نیسیتید، شما از آن دست افرادی هستید که می‌خواهید مهار زندگی خود را در دست بگیرید. شما با مطالعه‌ی مطالب آموزنده سعی در توسعه‌ی زندگی خود دارید. اما اگر آینده‌ی این زندگی تامین نباشد، چطور می‌توانید از ثمره‌ی این مهارت‌ها لذت ببرید؟ جواب روشن است، با پس‌انداز کردن.