انسان‌ها به واسطه اجتماعی بودنشان نیاز به ارتباط با یکدیگر دارند. رابطه‌ای که راحتی، رشد، نشاط را به همراه داشته باشد. اما گاهی بالعکس، آزاردهنده و کسالت‌بار می‌شود و افراد به دنبال راهی برای رهایی از آن هستند.
رابطه‌های سمی که اغلب با احساس تحقیر و انرژی منفی همراه هستند، امکان دارد در جمع خانواده، محل کار و یا حتی در کنار دوستان هم وجود داشته باشد. اما چطور می‌توان از شر اینگونه افراد خلاص شد و یا نشانه‌های روابط سمی و یا افراد سمی چیست؟
نشانه‌های رابطه سمی
گاهی افراد متوجه اینکه در یک رابطه سمی قرارگرفته‌اند، نمی‌شوند و با تمام ناراحتی و سختی یک رابطه نمی‌توانند به آن پایان دهند. دانستن نشانه‌های افراد سمی، در شناخت آنها به ما کمک می‌کند و از صدمه دیدن روح و روان و احساسات بدی که به واسطه ارتباط با اینگونه افراد به ما القاء می‌شود، جلوگیری می‌کند.
برخی از نشانه‌هایی که افراد سمی را به ما می‌شناساند به شرح زیر است:
بی ارزشی: فرد سمی برای کارهای خوب شما ارزش قائل نیست که این موضوع باعث می‌شود، کار شما بی‌ارزش و بیهوده به نظر بیاید.
احساس افسردگی: بعد از ملاقات و یا صحبت کردن، در کنار فرد سمی احساس خشم، افسردگی و ناراحتی دارید.
بی‌احترامی: احساس می‌کنید به اندازه کافی به نظرات و شخصیت شما احترام گذاشته نمی‌شود.
احساس گناه: در کنار افراد سمی احساس اینکه مقصر هستید و یا اینکه به اندازه کافی خوب نیستید را بیشتر تجربه می‌کنید.
صرف انرژی زیاد: برای خوشحال کردن و تغییر روحیه افراد سمی باید انرژی زیادی صرف کنید.
خودشیفتگی: افرادی که افکار سمی دارند، دارای خودشیفتگی هستند و خود را بالاتر و بهتر از دیگران می‌دانند.
تمسخر دیگران: در مورد نقایص دیگران بحث می‌کنند، آن را برجسته و اغلب راهی برای مسخره کردن دیگران می‌دانند.
کنترل دیگران: افراد سمی سعی در کنترل یک رابطه و یا افراد درگیر در آن را رابطه دارند.
پرخاش و عصبانیت: اینگونه افراد به قدری زود عصبانی می‌شوند و پرخاش می‌کنند که دیگران برای دوری از مخالفت و بحث با آنها، اغلب با نظر آنها موافقت می‌کنند.
القاء گناه: دائم در حال ایرادگیری از طرف مقابل هستند و از اینکه به او احساس گناه منتقل کنند، ابایی ندارند.
بدقولی: افراد سمی به ندرت به حرف‌ها و قول‌هایشان عمل می‌کنند و نمی‌توان به قول و قرارشان اعتماد کرد.
قربانی: اکثر مواقع طوری رفتار می‌کنند که قربانی یک رابطه هستند و به آنها ظلم شده در صورتی که اغلب واقعیت غیر از این است.
عذرخواهی نکردن: وقتی کار اشتباهی انجام می‌دهند در مقابل عذر خواهی مقاومت می‌کنند و از عذرخواهی کردن می‌گریزند.
شاکی بودن: افراد سمی از همه چیز و همه کس شاکی هستند و اگر زمینه را مناسب ببینند می‌توانند به طور فاجعه‌باری در مورد همه چیز غر بزنند، در صورتی‌که ایرادات خود را نادیده می‌گیرند.
چگونه با افراد سمی برخورد کنیم
یکی از کارسازترین راههای مقابله با رابطه‌های سمی و افراد سمی، این است که به مرور رابطه با این افراد را کم و فاصله ایجاد کنید. به طور مثال اگر طرف مقابل دوست شما است، کمتر با او در ارتباط باشید، کمتر تماس بگیرید و همدیگر را ملاقات کنید. اما گاهی امکان دارد فرد سمی یکی از اعضای خانواده و یا کسی باشد که نتوانید به راحتی او را از زندگی خود حذف کنید. حتما پیش آمده که پس از ملاقات و گفتگو با این افراد هنوز مرور حرف‌ها، حرکات و… او شما را عصبی و ناراحت کند، در اینگونه موارد به خود «ایست» بدهید. به این معنی که مکث کنید و نگذارید دوباره تمام ماجرا در ذهن شما تداعی شود و با این کار جلوی هجوم افکار منفی را به ذهن و روان خود بگیرید. راهکاری پیشنهادی زیر نیز از دیگر راههای مقابله با افراد سمی است:
- سعی کنید در بحث‌ها و گفتگوها، از احساسات خود صحبت کنید و با جملات «من فکر می‌کنم و یا من احساس می‌کنم»، دوستانه وارد بحث شوید.
- مهارت‌های فردی را برای مراقبت از روح و روان خود افزایش دهید و اگر نیاز به آموزش بود با مراجعه به روانشناس آن را بیاموزید تا کمتر در معرض آسیب قراربگیرید.
- در مورد احساسات خود، ملموس، واقعی و بدون حاشیه صحبت کنید.
- مسئولیت اشتباه خود را به اندازه به عهده بگیرید و از قبول مسئولیت اشتباه آنها بپرهیزید.
- با آنها دوستانه در مورد مشکل‌شان صحبت کنید و تشویق‌شان کنید تا برای بهتر شدن از یک متخصص در این زمینه کمک بگیرند.
- سعی کنید حد و حدود ارتباط خود را با آنها مشخص و تعریف کنید.
- اگر فرد سمی، همسر شما است، به او بفهمانید به هر قیمتی در رابطه نمی‌مانید.
- از اینکه افراد سمی از شما ناراحت و دلگیر شوند، آزرده نشوید و خود را سرزنش نکنید.
- آنها را شرمنده مهربانی و سکوت خود کنید، به این معنی که با تلافی نکردن و حفظ آرامش خود به آنها بفهمانید که سرجنگ ندارید و آنها را نیز به آرامش دعوت کنید.
- گاهی خود را تخلیه عصبی کنید به این معنی که با فریاد زدن و گفتن احساس واقعی‌تان به طور جدی در مقابل فرد سمی بایستید و به هیچ وجه کوتاه نیایید. با این کار به او می فهمانید که شخصیت قوی و مقتدری دارید.
- در هنگام بحث با افراد سمی از شگرد پرسش‌های هدف‌مند استفاده کنید، سعی کنید از او سئوالات منطقی و خردمندانه بپرسید با این هدف که در مورد اعمال و گفتارش بیشتر تفکر کند.
این را به خاطر داشته‌باشید افراد سمی تمایلی به تغییر کردن ندارند و راههای پیشنهاد شده در این مقاله، فقط جهت شناخت و کنترل این افراد و کمتر آسیب دیدن روح و روان افرادی است که، با آنها در ارتباط هستند.