حفظ محیط کاری مثبت به روحیه‌ی کاری، بازده و ماندگاری کارمندان کمک فراوانی می‌کند. محیط کار بر حال، انگیزه، سلامت ذهن و بازده کاری تاثیرگذار است. اگر کارکنان در محیط کاری دلگیر با همکارانی غیرصمیمی کار کنند، احتمالا اعتماد به نفس لازم را اجرای کار پرثمر یا رسیدن به رضایت شغلی نخواهند داشت.
به همین دلیل است که ایجاد محیط کاری مثبت برای موفقیت شرکت اهمیت فراوان دارد. در ادامه‌ی این مطلب از بلاگ همراهتم شیوه‌های پرورش محیط کار بهتر و ایجاد زمینه‌ی شادی و اشتیاق کاری را در کارکنان بررسی می‌کنیم.
چگونه محیط کاری بهتری را شکل دهیم؟
اغلب ایجاد محیط کاری بهتر مستلزم رسیدن به همدلی، تدبیر و درک مشترک است. مهم آن است که کارکنان را به‌مثابه انسان، و نه ابزار کار، در نظر بگیرید. در زیر به راه‌هایی برای بهبود فضای محیط کار و در نتیجه مشارکت کارکنان اشاره می‌کنیم:
در استخدام اعضای گروه دقت کنید، از قطع همکاری با کارکنان ناشایست نترسید
کسب و کارهای موفق می‌دانند که راه ایجاد محیط کار خوب با استخدام کارکنانی آغاز می‌شود که در فرهنگ شرکتی‌شان به خوبی جا می‌گیرند. دقت کنید که کارکنان شما حرفه‌ای برخورد می‌کنند و در کار گروهی مشارکت دارند. این امر در ارتباط با کارکنان کنونی شرکت نیز مصداق دارد. کارکنانی که با افراد مسموم کار می‌کنند به احتمال فراوان خود نیز برای محیط کاری مسموم خواهند شد و شرکت شما را به محیط کاری ناسالم بدل می‌کنند.
فردی که رفتار ناهنجار و نامناسبی دارد بر کارکرد باقی اعضای گروه کاری اثر منفی می‌گذارد. معمولا پس از رهایی از شر کارمند ناشایست فضای کاری کل شرکت ارتقا پیدا می‌کند و روحیه‌ی کاری دیگر کارمندان افزایش می‌یابد و این امر نه تنها بر حال اعضای شرکت که بر حال مشتریان نیز تاثیرگذار خواهد بود. نکته آن است که در هنگام قطع همکاری با کارمند ناشایست باید به آنها زمان برای اصلاح و بازخورد رفتار منفی‌شان را بدهید. در صورتی که باید با آن کارمند قطع همکاری کنید، در ابتدا اطمینان حاصل کنید که مستندات کافی را در دست دارید و بر حقایق تمرکز کرده‌اید.
نورپردازی در محیط کار را بهبود دهید
نورپردازی محیط کار نقشی حیاتی در کارکرد و خلق و خوی کارکنان دارد. در گزارشی در سال 2021 بر این دانش قدیمی تاکید شد که حضور در مکانی با نور طبیعی به ارتقای روحیه، انرژی و سلامت ذهنی کمک فراوانی خواهد کرد.
اگر فضا امکان دسترسی به نور طبیعی از پنجره را فراهم نمی‌آورد، از گزینه‌های جایگزین بهره ببرید:
- چراغ‌های غنی از نور آبی: این چراغ‌ها خستگی چشم را کاهش می‌دهند و سبب افزایش شادی در محیط کار می‌شوند. از این نور در اتاق فکر شرکت بهره بگیرید.
- چراغ‌هایی با نور گرم‌تر: در اتاق جلسات یا اتاق استراحت از طیف گرم‌تر نور استفاده کنید تا محیطی آرام‌تر و ملایم‌تر داشته باشید.
- نورهای طیف متوسط: در اتاق‌های کنفرانس از نورهای طیف متوسط بهره بگیرید که فضای دلپذیر را دارد و در عین حال کارکنان را هوشیار نگه می‌دارد.
محیط کاری راحتی تدارک ببینید
محیط کاری راحت و پاکیزه و جذاب تاثیری فوق‌العاده بر روابط میان کارکنان و مدیران دارد. حتی اگر فضای داخلی محیط کار جذابیت‌های لازم را ندارد و نور کافی خورشید را دریافت نمی‌کند، سعی کنید با قرار دادن مبل‌های راحتی زیبا، ابزار کاری مناسب و امکانات رفاهی مناسب آن را بدرخشانید.
همچنین می‌توانید دست کارکنان را در انتخاب محیط راحت کاری شخصی در شرکت باز بگذارید. البته این حق انتخاب را مسلما نمی‌توانید در مورد میز کار شخصی هر کدام داشته باشید، چرا که ممکن است با هرج و مرج مواجه شوید. بنابراین می‌توانید در فضاهای باز شرکت چند میز و صندلی اضافه قرار دهید تا هر کس تمایل داشت برای مدتی آنها را اشغال کند.
بگذارید کارکنان امکان ارتقای فضای محیط کاری خود را با استفاده از گلدان و دکورهای متناسب با فضای کاری داشته باشند. همچنین بد نیست که تا حدودی دست کارکنان در انتخاب زمان استراحت باز باشد. برخی از شرکت‌ها بودجه‌ی تامین امکانات محیط کار شخصی را به کارمندان می‌دهند که طبق سلیقه و عادت خود فضای شخصی را فراهم کنند، البته مسلما بودجه محدود و مشخص است و کامندان تفاوت هزینه‌ها را خود تامین می‌کنند.
تفاوت رویکرد و سلیقه‌ی شخصی افراد امری مسلم است. تعبیر افراد از محیط مناسب کاری تفاوت دارد و همین امر در کارکردشان تاثیرگذار است. گاهی تفاوت میان بقا و ارتقای کسب و کار به همین خرده ظرافت‌ها بستگی خواهد داشت.
بهبود ارتباط با کارمندان
در زمینه‌ی شیوه‌ی ارتباطی با کارمندان هوشیار باشید. اعضای گروه کاری و مدیران ارشد شرکتی بایست در شیوه‌های ارتباطی خود تمرکز کنند و رویکرد ارتباطی محترمانه و صمیمی را در فضای کاری شکل دهند.
هنگامی که به کارمندان بازخورد مناسب و قوت قلب داده می‌شود، انگیزه و ارزش نفس‌شان افزایش می‌یابد و کارمندان با اعتماد به نفس و باانگیزه مشارکت شایانی در موفقیت شرکت دارند. برای این کار می‌توان برنامه‌ی اجرایی برای کارکنان تدوین کرد و بازخوردهای مشخص در زمینه‌ی کارهای گوناگون به ایشان داد و حتی محدوده‌هایی را که می‌توانند در آن ابتکار عمل به خرج دهند مشخص کرد.
البته صرفا کارمندان نیستند که نیازمند ارزش‌سنجی هستند. مدیران نیز بایست با ذهن باز بازخورد زیردستان را بشنوند و آنان را در تصمیم‌گیری‌هایی مشخص شرکت دهند. این کار قدرشناسی کارکنان را ارتقا می‌دهد و وفاداری ایشان را به شرکت و در نتیجه موفقیت کلی کسب و کار بالا می‌برد. همچنین گاهی ایده‌ها و شیوه‌هایی جدید و بدیعی در این تبادل افکار شکل می‌گیرد که ممکن است سوخت‌بار شرکت برای برتری در برابر رقبا شود.
برای پرورش مشارکت کارمندان رویدادهایی را در شرکت به راه بیندازید
رویدادهای تفریحی یا حتی آموزشی سراسری در شرکت و دخیل کردن کارکنان در رویدادی فارغ از فضای روزمره‌ی کاری در افزایش مشارکت آنان در روند کسب و کار بسیار موثر است. هر چه کارمندان بیشتر با یکدیگر و مدیران معاشرت کنند رابطه‌ی بهتری میان‌شان شکل می‌گیرد و روحیه‌ی کار گروهی افزایش می‌یابد. شرکت در رویدادهای شرکتی حس معاونت اعضای گروه را در ارزش‌ها و فرهنگ شرکت بیشتر می‌کند. این امر بسیار مهم‌تر از به انجام رساندن سر وقت وظایف روزمره است. چنین مشارکتی حس تعلق را به کارمندان می‌دهد و با ایجاد فرصت بیان افکار شخصی تعهد آنها را افزایش می‌دهد.
معمولا پس از چنین رویدادهایی روحیه‌ی کاری کارمندان ارتقا می‌یابد و ایشان به‌طور پویاتر و پربازده‌تری در اجرای تعهدات و وظایف خود مشارکت می‌کنند. می‌توانید برنامه‌ی ناهار جمعی، بازی‌های گروهی یا بازدید نمایشگاهی برای کارمندان به راه بیندازید تا کمی از فضای محدود کار روزمره‌ی خود فاصله بگیرند و در عین حال در گروه کاری خود باقی بمانند و بر روابط میان گروه کار کنند.
از کارهای گروهی و اعضای گروه قدردانی کنید
در حالی که مشغول کار بر ارتباطات میان اعضای گروه هستید، فراموش نکنید که باید از سخت‌کوشی اعضا قدردانی کنید. بسیاری از مدیران موفق بر این عقیده‌اند که قدرشناسی موثر از کار اعضای گروه به دگرگونی وضعیت شرکت و ارتقای موفقیت کمک فراوانی خواهد کرد.
چنین کاری جرقه‌ی افزایش اشتیاق، اعتماد و انگیزه را می‌زند. حتی گاهی یک «سپاس‌گزاری» ساده در نظر کارمندان بسیار ارزشمند است و سبب می‌شود موفقیت کلی شرکت و در نتیجه مدیران در نظر کارمندان به امری شخصی بدل شود.
اهمیت محیط کار مثبت در چیست؟
ایجاد محیط کار مثبت سبب انگیزه و مشارکت کارکنان می‌شود و به رضایت شغلی بالاتر و ماندگاری بیشتر کارمندان (employee retention) سازمان شما خواهد انجامید. در این صورت کارمندان استرس شغلی کمتری را تجربه می‌کنند و تمایل بیشتری به بیان ایده‌های خود برای افزایش موفقیت و مشارکت در رشد و توسعه‌ی شرکت دارند.
محیط کار سالم بازده کاری را بالا می‌برد، غیبت‌های غیرموجه را کاهش می‌دهد و در صنایع مشخصی مانع از خسارت‌های وارده‌ی جانی و مالی در اثر حوادث می‌شود. می‌توان با ایجاد برنامه‌ی سلامت و تندرستی برای ممانعت از خستگی مفرط، فرسودگی و بیماری کارمندان، محیط کاری بدون استرس و سالمی ایجاد کرد.
محیط کاری مسموم چگونه است؟
محیط کاری مسموم چندین نشانه مشهود دارد:
- فقدان ارتباطات موثر میان کارمندان
- مدیرانی که اطلاعات را غیرواضح و مبهم انتقال می‌دهند
- موازنه‌ی نامطلوب زندگی شخصی و کاری در اعضای گروه
- کارکنانی که به اندازه‌ی کافی وقت استراحت ندارند
- کارمندان و مدیران بدخلق یا بی‌نزاکت
فرهنگ شرکت احتمالا مهمترین نشانگر محیط کاری مسموم است. وقتی شرکتی منفعت مالی روز شرکت را بر ماندگاری کارمندان، رضایت شغلی و سلامت ذهنی ارجح می‌دارد، محیط کاری مسموم می‌شود.
محیط کاری سالم و مثبت دربردارنده‌ی چه ویژگی‌هایی است؟
محیط کاری مثبت بر موفقیت شرکت و شادی کارمندان به یک اندازه ارزش می‌گذارد. اگر سعی دارید محیط کاری مثبتی را در شرکت خود برپا کنید، دقت کنید که تعادل میان زندگی شخصی و کاری همه‌ی اعضای گروه برقرار باشد. اقداماتی نظیر امکان دورکاری تمام‌وقت یا پاره‌وقت، انعطاف‌پذیری برنامه‌ی کاری، ارتباطات آزاد میان گروه کارمندان، ارتباط موثر کارمندان و مدیران، اعطای مزایای کاری و بسیاری دیگر می‌تواند از عوامل ایجاد فضای کاری مثبت باشد.
کلام آخر
محیط کاری مثبت کارمندان را حی و حاضر، باانگیزه و شاد نگاه می‌دارد و رضایت شغلی را افزایش می‌دهد. محیط کار مثبت و سالم به‌خودی خود حفظ نمی‌شود، پس از اجرای تغییرات و ایجاد چنین فضایی باید همواره در نگهداری و رشد آن بکوشید. مطمئن باشید که کارمندان این تغییرات را متوجه می‌شوند و قدر آنها را می‌دانند.