تابه‌حال فکر کرده‌اید که اگر خود را مورد سنجش و بررسی قرار دهید و بفهمید شخصیت‌تان با حرفه‌تان مطابقت دارد یا خیر، چقدر در روند انتخاب و انجام شغل مناسب موفق‌ترید؟
تست لنگرگاه شغلی برای مشخص کردن استعدادها و اولویت‌های کاری هر فرد ارائه می‌شود و افراد با انجام این تست قادرند تشخیص دهند که روحیات‌شان برای انجام چه کارهایی مناسب است و انجام چه کارهایی باعث ایجاد حس نارضایتی در آن‌ها می‌شود.
در ادامه‌ی این مطلب از بلاگ همراهتم به توضیح این تست می‌پردازیم.
نظریه لنگرگاه شغلی از ادگار شاین
ادگار شاین (Edgar Schein) فردی است که تحقیقات گسترده در زمینه‌ی روانشناسی سازمانی و رشد شغلی انجام داده است و چکیده‌ی پژوهش‌های او منجر به شکلگیری نظریه‌ی هشت لنگر شغلی شده است. این نظریه بیان می‌کند: «هر فرد در زندگی‌اش یک لنگر شغلی غالب دارد که با پی بردن به آن میتواند قدم در شغلی بگذارد که بیشترین میزان رضایت و راندمان را برایش به همراه داشته باشد.» به بیان دیگر، این نظریه مفهومی است که براساس آن، افراد تصمیم می‌گیرند مسیر شغلی‌شان را انتخاب کنند و برای آینده‌ی حرفه‌ای خود برنامه‌ریزی و از شغل خود بیشترین میزان رضایت را کسب کنند.
برای مثال فردی که لنگرگاه شغلی‌اش خدمت‌رسانی است، مشاغلی چون مشاوره، پرستاری و آموزش را دوست دارد و پیشرفت و موفقیت در ادامه‌ی انتخاب چنین مشاغلی برای او حاصل می‌شود. حال اگر چنین فردی به سمت شغل‌هایی مانند بازاریابی برود، آسیب‌های متعدد مانند فرسودگی شغلی، استرس و… در انتظارش خواهد بود.
بنابراین این روانشناس سازمانی ۸ لنگر شغلی مختلف را تعریف کرده است. این ۸ مورد نشان‌دهنده علاقه‌ی واقعی هر فرد به مسیر شغلی خاصی است. بعد از پی بردن به لنگرگاه شغلی خود می‌توانید مسیر شغلی مطلوب را پیدا کنید و براساس آن هدف‌گذاری کنید.
تست لنگرگاه شغلی
تست لنگرگاه شغلی، یک پرسش‌نامه است که هدف از انجام آن خودارزیابی است. این خودارزیابی به شما کمک می‌کند تا انتخاب‌های شغلی خود را به‌طور صحیح مدیریت کنید و بدانید که از شغل و حرفه‌تان چه انتظاراتی دارید. این پرسش‌نامه به نحوی طراحی شده است که پس از پاسخگویی و مشاهده‌ی نتیجه، به ۳ محور کلیدی دست می‌یابید:
- چه کارهایی را به بهترین نحو انجام می‌دهم؟
- ارزش‌های شغلی من چیست؟
- محرک‌های شغلی من کدامند؟
با دستیابی به پاسخهای شفاف به ۳ محور اساسی فوق، علاوه بر این‌که به درک صحیحی از شغل خود دست می‌یابید، به سایر افراد و سازمان‌تان اجازه نمی‌دهید که مسیر شغلی مورد نظر خودشان را به شما تحمیل کنند و شما را به سمت دلخواه خود هدایت کنند.
ادگار شاین اعتقاد دارد سؤالات موجود در تست لنگرگاه شغلی نوعی محرک ذهنی‌اند که شما را وادار می‌کنند کمی عمیق‌تر به خواسته‌ها، ویژگی‌های درونی و شخصیت کلی خود بیندیشید و از خودتان بپرسید: «من از شغلم چه می‌خواهم؟»
8 لنگر ادگار شاین برای مسیر شغلی
لنگرگاه‌های شاین به هیچ عنوان بر هم برتری ندارند و هیچ‌کدام خوب یا بد محسوب نمی‌شوند. هرکدام از ۸ لنگرگاهی که در ادامه نام می‌بریم، ترجیح شخصی افراد در انتخاب شغل محسوب می‌شوند.
هشت لنگر ادگار شاین در مسیر شغلی:
-
خدمت‌رسانی
اگر جزو این دسته از افراد باشید، انگیزه‌های قوی برای خدمات‌رسانی به دیگران دارید و از این طریق احساس خوشحالی و رضایت را تجربه می‌کنید. درواقع اگر از این افراد باشید، به سمت موقعیت‌های شغلی می‌روید که در آن به صورت مستقیم به سایرین خدمت‌رسانی کنید.
فداکاری در میان این افراد بسیار پررنگ است و پول تنها انگیزه‌ی لازم برای انجام فعالیت‌های شغلی آنان نیست. آن‌ها در امور مختلف مانند آموزش، سرگرمی، تجارت، پزشکی و… هدف بزرگی به نام «خدمت کردن» دارند. پزشکی، پرستاری، آموزگاری، مشاوره و بسیاری از مشاغل حمایتی دیگر در این لنگرگاه قرار دارند.
-
امنیت و ثبات
امنیت و ثبات دو عامل تعیین‌کننده برای انتخاب شغل در افراد این گروه هستد. اگر این ترجیح در شما قوی باشد، قاعدتا سراغ مشاغلی می‌روید که مطمئن، باثبات، کم‌چالش و کم‌ریسک باشند. اغلب افراد علاقمند به مشاغل کارمندی در این دسته قرار می‌گیرند. این مشاغل قابل پیشبینی، دارای درآمد از قبل مشخص شده، با کمترین ریسک و باثبات هستند.
-
خلاقیت و کارآفرینی
افراد علاقمند به خلاقیت و کارآفرینی، میل درونی شدیدی به راه‌اندازی کسب‌وکار خودشان دارند. این‌گونه اشخاص برای رسیدن به دستاوردها و موفقیت‌های شغلی مورد نظر خود حاضرند با چالش‌ها، موانع و خطرهای پیش رو مواجه شوند.
تولید محصولات و خدمات سودآور بر مبنای نوآوری و خلاقیت، برای کارآفرینان ارزش زیادی دارد. از این رو، قادر به قرارگرفتن برای مدت طولانی در جایگاه شغلی کارمندی نیستند.
-
سبک زندگی
این گروه از افراد برای انتخاب شغل، به سبک زندگی خود نگاه می‌اندازند و بعد اقدام به تصمیم‌گیری می‌کنند. آنان ترجیح می‌دهند که یک زندگی متعادل داشته باشند و هم‌زمان علائق خود را نیز دنبال کنند. افراد حاضر در لنگرگاه سبک زندگی، براساس تعریف و درک خود از سبک زندگی، شغل انتخاب می‌کنند و ترجیح می‌دهند کارشان با سبک زندگی مورد علاقه‌شان هم‌راستا باشد.
-
چالشی
وجود چالش، مهمترین عامل برای انتخاب شغل در بعضی از افراد است. افراد حاضر در این دسته به سمت مشاغلی کشیده می‌شوند که هرروز با چالشی جدید درگیر باشند. به عبارت دیگر، آن‌ها از چالش‌ها و موانعی که در مسیر موفقیت شغلی وجود دارد استقبال می‌کنند.
-
تکنیکی
اشخاصی که در لنگر فنی قرار می‌گیرند، زمانی برای انجام یک کار انگیزه‌ی کافی دارند که در آن شغل تخصص و مهارت مناسب داشته باشند. آن‌ها مدام در فکر توسعه‌ی مهارت‌ها و تخصص‌های شغلی خود هستند و از چالش‌های موجود در این زمینه استقبال می‌کنند. مهمترین نکته برای آن‌ها این است که به‌طور مرتب مهارت‌ها و تکنیک‌های خود را در معرض نمایش قرار دهند.
-
خودمختاری
افراد خودمختار و افراد مستقل گاهی با کارآفرینان اشتباه گرفته می‌شوند. خودمختارها ممکن است کارمند یک شرکت باشند اما ترجیح می‌دهند صفر تا صد پروژه را خودشان به‌تنهایی پیش ببرند. استقلال داشتن در انجام کارها، همان چیزی است که آن‌ها را به انتخاب یا رد یک شغل سوق می‌دهد.
-
مدیریت عمومی
اگر در این لنگرگاه قرار داشته باشید، حس مسئولیت‌پذیری و رهبری در دورن شما بسیار پررنگ است. درواقع این گروه از افراد ترجیح می‌دهند به‌جای کسب تخصص و دانش در یک شغل به سمت مدیریت افراد متخصص حرکت کنند. به عبارت دیگر این گروه کسانی هستند که تعدادی متخصص ماهر را رهبری می‌کنند. آنان از حل مشکلات، ارتباط با دیگران و مدیریت لذت می‌برند.
کلام آخر
در این مطلب توضیحاتی در مورد تست لنگرگاه شغلی ارائه شد. همان‌طور که در بالا اشاره کردیم، لنگرگاه شغلی در واقع مفهومی است که براساس آن، افراد تصمیم می‌گیرند یک مسیر شغلی مشخص را پیش بگیرند و برای رسیدن به رضایت و لذت در شغل برنامه‌ریزی کنند. از آنجاکه انگیزه‌ها و اهداف هر فرد با دیگری متفاوت است، انجام تست لنگرگاه شغلی به فرد کمک می‌کند تا انتخاب مناسبی داشته باشد.