زمانی که انسان تصمیم به فرزندآوری می‌گیرد یعنی به این نتیجه رسیده است که توانایی و علم بزرگ کردن یک کودک را دارد. بزرگ کردن به معنای تربیت فرزندان موفق است.
آرزوی تمام والدین این است که خوشبختی و سعادت فرزندان خود را ببیند. آیا راه رسیدن به موفقیت و خوشبختی، بی مانع است؟ به جرات می‌توان گفت اگر والدین از ابتدا، با آموزش‌های صحیح، فرزندان خود را وارد جامعه کنند، این راه می‌تواند بسیار هموار باشد.
گام اول این است که تعریف کلمات را معین کنید. شما در جایگاه پدر یا مادر باید تعریف صحیحی از موفقیت داشته باشید تا بتوانید چنین مفهومی را به فرزند خود آموزش دهید.
در این مقاله سعی شده است نکات طلایی و کلیدی برای پرورش فرزندانی موفق و خوشبخت را ذکر کنیم.
طی کردن نیمی از راه تربیت فرزندان موفق با آگاهی از مفهوم این کلمه
آموختن کلمات، از ابتدایی‌ترین مراحل زندگی یک کودک است. همان‌طور که سعی می‌کنید کلماتی مانند آب، غذا، مادر، پدر، گریه، خنده و … را به او آموزش دهید، باید ذهن او را برای کلمات بزرگ‌تر نیز آماده سازید.
تعریف عمومی موفقیت، رسیدن به اهداف کوچک و بزرگ است. وقتی کودک شما قصد انجام کاری مانند بلند کردن یک جسم، راه رفتن، سخن گفتن و … را دارد، پس از انجام کار به او بگویید: «آفرین، تو موفق شدی!»
در صحبت‌های روزمره نیز می‌توانید به همسر خود ابراز کنید که «امروز موفق شدم آن کار را به سرانجام برسانم!»
با همین ترفندهای ساده، مفهوم موفقیت را در ناخودآگاه فرزند خود حک خواهید کرد.
موفقیت یک مفهوم نسبی با هزاران تعریف متفاوت
اگر دو شخص متفاوت به یک بیماری یکسان مبتلا شوند، ممکن است پزشک برای هر دو یک دارو را تجویز نکند. درست است که علم روانشناسی تعریف عمومی‌ای برای کلمه موفقیت ارائه داده است اما تربیت فرزندان موفق در گرو درک شما از تفاوت‌هاست.
به این معنا که اگر فرزند شما موفقیت را در شاد بودن، آرام بودن، سالم بودن، عاشق بودن و هر عنوان دیگری می‌دانست، او را برای دست‌آوردهایش تحسین و تشویق کنید.
باید به این نکته توجه شود که موفقیت مانند دیگر واژه‌های روانشناسی، یک مفهوم نسبی است که می‌تواند به اندازه انسان‌های روی کره زمین، تعاریف متنوعی داشته باشد.
مهم‌ترین و تاثیرگذارترین نکات برای تربیت فرزندانی موفق
ممکن است که تعریف موفقیت برای انسان‌ها متفاوت باشد اما مسیر طی کردن این راه در مواردی مشترک خواهد بود. در واقع فرزند شما برای “رسیدن” به هرآنچه که موجب بروز احساس موفقیت شود، به پیش‌نیاز‌ها و آموخته‌هایی نیاز دارد. مهم‌ترین نکات تربیت فرزندان موفق عبارت‌اند از:
- اثبات نقش فرزندی در خانواده و آموزش پذیرش مسئولیت
- ارج نهادن به تلاش‌های کودک فارغ از نتایج
- تقویت تمرکز فرزند برای رسیدن به اهداف
- آموزش شکست خوردن
- احترام به سلایق کودک و تصمیمات او
- تقویت مهارت‌های تیمی و همکاری گروهی
اثبات نقش فرزندی در خانواده و آموزش پذیرش مسئولیت
کودک شما در سال‌های اولیه زندگی، نقش خود در خانواده را نمی‌شناسد. این وظیفه بر عهده شماست که جایگاه او را در میان خود تثبیت کنید.
کافی‌ست در امور بسیار ساده‌ای از او نظر بخواهید برای مثال از او بخواهید برای رفتن به مهمانی لباسش را خودش انتخاب کند. علاوه بر آن مسئولیت انجام کارهای کوچک را به فرزند خود بسپارید مثلا می‌توانید به او بگویید مسئول آوردن نمکدان است.
به همین سادگی شما، دو مورد از اساسی‌ترین پیش‌نیازهای تربیت فرزندان موفق را به کودک خود آموزش خواهید داد.
ارج نهادن به تلاش‌های کودک فارغ از نتایج
وقتی مسئولیت انجام کاری را به فرزند خود سپردید، باید از تلاش کودک برای آن تشکر کنید حتی اگر نتیجه درستی نداشته باشد.
در بخش قبلی آوردن نمکدان را مثالی برای پذیرش مسئولیت قرار دادیم. حال اگر در مسیر حمل کردن نمکدان، فرزند شما نمکدان را انداخت، آن را شکست یا نمک‌ها ریخت، واکنش شما چه خواهد بود؟سرزنش کردن کودک در چنین موقعیتی موجب کاهش اعتماد او به خود و توانایی‌هایش می‌شود.
از جملات مثبت موثر در تربیت فرزندان موفق استفاده کنید، مانند: تا اینجا عالی عمل کردی، برای همه ممکن است پیش آید، یاد گرفتی دفعه بعد آهسته‌تر حرکت کنی و … .
تقویت تمرکز فرزند برای رسیدن به اهداف
چه چیزی موجب می‌شود که کودک شما در زمان حمل نمکدان و رسیدن به هدف، کم‌تر موجب اشتباه شود؟ تمرکز بر مسیری که طی می‌کند و نادیده گرفتن عواملی که موجب حواس‌پرتی او شود.
نکاتی کاربردی برای افزایش تمرکز ذهنی وجود دارد. ساده‌ترین آن این است که در زمان بازی، به فرزند خود بگویید از میان اسباب‌بازی‌هایش یک یا دو وسیله را انتخاب کند و زمانش را با همان‌ها سپری کند.
در نتیجه‌ی بهبود تصمیم‌گیری و افزایش تمرکز فرزندتان شما یک گام دیگر به تربیت فرزندان موفق نزدیک خواهید شد.
آموزش شکست خوردن
اگر نمکدان شکست و نمک‌ها روی زمین ریخته شد، همان‌قدر که نیاز است تلاش کودک خود را تشویق کنید، باید او را با نتیجه شکستش مواجه فرمایید.
از او در جمع کردن نمک‌ها کمک بخواهید و دوباره نمکدان دیگری را برای حمل کردن به او بسپارید. اجازه دهید با نتیجه کاری که کرده است رو به رو شود و بداند در مقابل شکست‌ها باید هزینه‌ای پرداخت کند سپس به راهش ادامه دهد.
احترام به سلایق کودک و تصمیمات او
برای اینکه کودک شما بتواند مسیر موفقیت خود را انتخاب کند و به شما ثابت کند در زمینه تربیت فرزندان موفق درست عمل کرده‌اید باید بتواند به درستی تصمیم‌گیری کند.
آموزش مهارت تصمیم‌گیری به عهده شماست. اجازه دادن به کودک برای اظهار نظر در مسائلی که به او مربوط می‌شود و احترام به تصمیمات او، بهترین راه‌کار برای این منظور خواهد بود.
اگر کودک شما بخواهد نمکدان بزرگ و سنگین را حمل کند، باید به او اجازه دهید که تصمیم‌اش را اجرایی کند و با عواقب آن رو به رو شود.
تقویت مهارت‌های تیمی و همکاری گروهی
آموزش مهارت‌های اجتماعی می‌تواند فرزند شما را در بسیاری از موارد یاری کند. انتخاب صحیح دوست، همکاری کردن در فعالیت‌های گروهی، برقراری ارتباط صحیح با غریبه‌ها و …، در مسیر تربیت فرزندان موفق بسیار ارزشمند است.
نکته‌ای که کودک شما باید بداند این است که گاهی برای رسیدن به موفقیت نمی‌تواند فردی عمل کند و نیاز به کمک دیگران دارد.
برای آموزش این مورد می‌توانید بازی‌های گروهی با افراد دیگر انجام دهید و پس از پایان بازی از کودک خود بخواهید از هم‌گروهی‌هایش تشکر کند.
سخن آخر
تمامی نکاتی که در بالا ذکر کردیم در نهایت منجر به افزایش اعتماد به نفس کودک شما می‌شود. اگر بتوانید فرزندی با اعتماد به نفس بالا تحویل جامعه دهید، می‌توانید به خودتان به عنوان یک پدر و مادر موفق افتخار کنید.