همه‌ی ما در زندگی خود امیدها، رویاها و آرزوهایی داریم. اما واقعا چند نفر از ما به اهداف خود می‌رسیم؟ اغلب اوقات زمان زیادی را صرف فکر کردن یا صحبت در مورد آنچه می‌خواهیم به دست بیاوریم می‌کنیم، اما برای رسیدن به هدف‌مان قدمی برنمی‌داریم.
دلیل این موضوع همیشه تنبلی نیست. علت این است که نمی‌دانیم از کجا شروع کنیم و در واقع برنامه‌ای نداریم. برنامه‌ریزی حرفه‌ای زندگی می‌تواند به عنوان یک نقشه‌ی راه یا راهنمای تحقق این رویاها باشد.
در این مقاله از سایت همراهتم قصد داریم از اصول برنامه‌ریزی حرفه‌ای و سازمان‌یافته صحبت کنیم.
برنامه‌ریزی حرفه‌ای و سازمان‌یافته در چه شرایطی لازم است؟
- زندگی شخصی یا حرفه‌ای شما از کنترل خارج شده است
- قدرت تصمیم‌گیری ندارید
- احساس گمراهی می‌کنید
- جهت‌گیری مناسبی ندارید
برنامه‌ریزی حرفه‌ای چیست؟
برنامه‌ی زندگی هم راهنما و هم نوعی یادآوری‌ست که بدانید خواسته‌های‌تان چیست. تنظیم برنامه به شما کمک می‌کند رویاهای خود را تحقق ببخشید و به اهداف شخصی و حرفه‌ای خود برسید.
تا زمانی که اهداف‌تان واقع‌بینانه باشد، هیچ دلیلی وجود ندارد که نتوانید به اهداف خود برسید. اغلب چیزی که ما را عقب نگه می‌دارد ترس از شکست است. ترس دشمن موفقیت است. یک برنامه‌ریزی حرفه‌ای می‌تواند به شما کمک کند بر این ترس غلبه کنید و به اهداف خود برسید. لازم نیست این برنامه جزئیات فوق‌العاده‌ای داشته باشد، اما مهم است که کلیات هدف شما در آن گنجانده شود و منعطف باشد. زندگی غیر قابل پیش‌بینی‌ست. برنامه‌ی زندگی شما باید جایی برای احتمالات، تغییرات و بحران های پیش‌بینی نشده هم داشته باشد.
پنج فایده‌ی داشتن برنامه‌ی زندگی
در یک مطالعه‌ی موردی در دانشگاه یو-سی-ال-ای (UCLA) توسط روانشناسی، از دانشجویان خواسته شد که یک دفتر تهیه کنند و هر روز صبح، اهداف خود را برای آن روز یادداشت کنند. روانشناس دریافت دانشجویانی که اهداف خود را یادداشت می‌کنند، 92 درصد بیشتر از کسانی که اهداف خود را یادداشت نمی‌کنند، به آنها دست می‌یابند.
این مطالعه نتیجه‌ی قدرت برنامه‌ریزی را اثبات می‌کند. با نگاهی دقیق‌تر به مزایای برنامه‌ریزی متوجه خواهیم شد که چگونه این کار به شما در دستیابی به اهداف‌تان کمک می‌کند.
- برنامه‌ریزی به شما کمک می‌کند رویاهای خود را به واقعیت تبدیل کنید، زیرا به شما این اعتماد به نفس را می‌دهد که بتوانید اقدام کنید و بر ترس‌های‌تان غلبه کنید.
- یک برنامه‌ی حرفه‌ای این امکان را به شما می‌دهد که اولویت‌بندی کنید. به این ترتیب فقط روی موضوعاتی تمرکز می‌کنید که شما را در جهت رویاهای‌تان حرکت دهد.
- تصمیمات بهتری می‌گیرید زیرا مشخص بودن اهداف و ارزش‌های‌تان می‌تواند فرآیند تصمیم‌گیری شما را هدایت کند و تصمیماتی مطابق با آنها بگیرید.
- برنامه‌ریزی شما را با انگیزه نگه می‌دارد. نوشتن اهداف برای تمرکز روی آنها ضروری‌ست. برنامه‌ی زندگی خود را در جایی قرار دهید که بتوانید آن را ببینید و هر روز آن را بخوانید تا انگیزه داشته باشید.
- برنامه باعث می‌شود احساس قدرت کنید، زیرا به شما احساس کنترل بر سرنوشت‌تان را می‌دهد. همچنین به شما یادآوری می‌کند که توانایی رسیدن به رویاهای‌تان در دستان خود شماست.
چگونه یک برنامه‌ی حرفه‌ای بچینیم؟
برای اینکه یک برنامه‌ریزی حرفه‌ای داشته باشید، این هفت مرحله را دنبال کنید:
1_ یک چشم انداز ایجاد کنید
برای شروع آینده را تصور کنید. تا حد امکان در جزئیات دقیق باشید. خود را در آنجا تصور کنید و دیدگاه‌های‌تان را بنویسید. از سوالات زیر برای الهام گرفتن استفاده کنید:
- چه چیزی را می‌بینید، بو می‌کنید یا می‌شنوید؟
- چه کسی همراه شماست؟
- روزهای خود را چگونه می‌گذرانید؟
- کجا زندگی می‌کنید؟
- چه احساسی دارید؟
- برای امرار معاش چه کار می‌کنید؟
- چقدر پول در می‌آورید؟
- برنامه‌های روزانه شما چیست؟
هنگامی که چشم‌انداز خود را ترسیم کردید و آن را نوشتید، به این فکر کنید که برای رسیدن به آن چه کاری باید انجام دهید. فهرستی از مراحل، مانند: دریافت گواهینامه‌ی جدید یا رسیدن به سطح درآمدی مشخص تهیه کنید.
سعی کنید واقع‌بین باشید، با این حال، خودتان را از رویاهای بزرگ بازندارید.
2_ خودارزیابی
ارزیابی دستاوردهای‌تان تا به اکنون، نقطه‌ی شروعی برای برنامه‌ی زندگی‌تان به شمار می‌آید. در موفقیت‌ها و همچنین شکست‌های خود به دنبال درس‌ها و تجربیاتی باشید که برای شما کمک‌کننده باشند. در این بین نقاط قوت و ضعف خود را هم شناسایی کنید.
هنگام انجام خودارزیابی، به بخش‌های مختلف زندگی‌تان نگاه کنید، از جمله:
- روابط
- رشد شخصی
- امور مالی
- سلامتی
هر بخش را در سطح رضایت یک تا پنج درجه‌بندی کنید. این کار به شما کمک می‌کند تا نقاط قوت خود را شناسایی کنید.
3_ اولویت بندی
حالا که چشم انداز و زمینه‌های رشد خود را ترسیم کردید، وقت آن است که اولویت‌بندی کنید.
در این مرحله نیازی به تعیین اهداف دقیق ندارید. هدف این مرحله این است که تصمیم بگیرید چه چیزی ضروری‌ست و چه چیزی را باید رها کنید. زمان شما ارزشمند است، بنابراین باید عاقلانه آن را برنامه‌ریزی کنید.
4_ شناسایی ارزشها
تجزیه و تحلیل گذشته می‌تواند به شما در شناسایی ارزش‌های‌تان کمک کند. وقتی به تصمیمات گذشته نگاه می‌کنید، می‌توانید ببینید که چه عواملی در آنها موثر بوده است.
به عنوان مثال: اگر مسیر شغلی شما مسیری بوده است که درآمد شما به طور پیوسته و در طول زمان افزایش یافته است، این موضوع نشان می‌دهد که پول یکی از ارزش‌های اصلی شماست.
اما اگر در ازای پول کمتر، مسئولیت‌های کمتری را در محل کار انتخاب کرده‌اید، به این معنی‌ست که احتمالاً برای استرس کمتر و زمان آزاد بیشتر ارزش قائل هستید.
تجربیات منفی گذشته نیز ارزش های‌مان را به ما می‌آموزد. آنها موضوعاتی را به ما نشان می‌دهند که تمایل داریم از تجربه‌ی دوباره‌‌شان اجتناب کنیم.
در نظر گرفتن ارزش‌های‌تان به شما کمک می‌کند تصمیماتی بگیرید که مطابق با رویاهای شما باشد.
5_ تعیین اهداف خاص و موثر
هنگامی که چشم انداز خود را شناسایی کردید و اولویت‌ها و ارزش های خود را بررسی کردید، گام بعدی تعیین اهداف موثر است. این مرحله، مرحله‌ی تعیین اهداف میان‌مدت و بلندمدت واقع بینانه و قابل دستیابی باشد. اهداف مختلفی را برای حوزه‌های زندگی خود مشخص کنید. مطمئن شوید که آنها با اولویت‌ها و ارزش‌های شما هماهنگ هستند.
هر هدف باید خاص باشد. به عنوان مثال: به جای کاهش وزن، هدف شما باید کاهش مشخصا 10 کیلوگرم باشد. بنابراین اهداف باید قابل اندازه‌گیری و دستیابی باشد. همچنین باید با ارزشها و هنجارهای‌تان همخوانی داشته باشد.
6_ ترسیم طرح اقدام
برنامه‌ی سازمان‌یافته‌ی شما باید یک فرآیند گام به گام را شرح دهد تا به شما کمک کند، در جهت اهداف میانی خود تلاش کنید. اقدامات روزانه‌ای که به شما کمک می‌کنند، شتاب بیشتری داشته باشید را شناسایی کنید. آنها را در دفتر برنامه‌ریزی خود وارد کنید و متعهد شوید که هر روز انجام‌شان دهید. فراموش نکنید که هر نقطه عطفی را جشن بگیرید و برای دستاوردهای‌تان به خودتان پاداش دهید.
7_ تجدید نظر
درست است که برنامه‌ریزی ابزاری ست که شما را به سمت اهداف‌تان راهنمایی می‌کند، با این حال همه‌ی ما در نقطه‌ای با شکست مواجه می‌شویم که اشکالی ندارد. اگر به هر کدام از اهداف خود نرسیدید، یا رسیدن به آن بیشتر از زمان برنامه‌ریزی شده طول کشید، تسلیم نشوید. در برنامه‌ی زندگی خود تجدید نظر کنید و در صورت نیاز، دوباره آن را تنظیم کنید.
برنامه زندگی هر کس منحصر به خود اوست، زیرا همه‌ی ما اولویت‌ها، اهداف و ارزش‌های متفاوتی داریم. شما باید برنامه‌ی خود را مطابق با نیازهای‌تان تنظیم کنید. بنابراین از نسخه‌ی زندگی دیگران پیروی نکنید.