مهارت های توسعه فردی (Personal development skills) در زندگی ما از اهمیت ویژه‌ا‌ی برخوردارند. چرا؟ این مهارت‌ها می‌توانند تغییرات مثبت چشمگیری در زندگی ما ایجاد کنند. همه‌ی افراد موفق با کار کردن روی مهارت های توسعه فردی خود توانسته‌اند در زندگی به دستاوردهای فوق‌العاده‌ای دست پیدا کنند، مانند شغل عالی، بزرگ‌تر کردن شبکه‌ی ارتباطی و افزایش درآمد.
مهارتهای توسعه فردی شامل توانایی‌ها و کیفیتی هستند که به پیشرفت شغلی و شخصی ما می‌انجامند. شناخت و بهبود این مهارت‌ها پتانسیل ما را بالا می‌برد و درنهایت باعث رشد شخصی ما می‌شود.
توسعه فردی چیست؟
همه‌ی ما دوست داریم زندگی بهتری داشته باشیم و به تمام هدف‌هامان برسیم. با بهتر کردن و تقویت مهارتهای توسعه فردی، به سوی این هدف گام برمی‌داریم. توسعه‌ی فردی ارزیابی مداوم هدف‌ها، ارزش‌ها و کارهامان و سپس شکل دادن مهارتهای مورد نیاز برای تقویت آنهاست.
این مهارت‌ها به ما کمک می‌کنند برنامه‌ریزی استراتژیک برای رشد داشته باشیم. می‌توانیم چنین مهارت‌هایی را به بخشی از زندگی روزمره‌مان تبدیل کنیم. در این نوشته از بلاگ «همراهتم» به مهم‌ترین مهارتهای توسعه فردی اشاره می‌کنیم که هر کسی باید بیاموزد.
۱. ترس را فراموش کنیم
ترس قاتل رویاست. ترس می‌تواند مانع رشد و حرکت به‌سوی هدف شود. زمانی‌که می‌رسیم، در هیچ زمینه‌ای بهتر نمی‌شویم. باید یک گام از منطقه‌ی امن خود بیرون بیاییم. اگر از صحبت کردن جلوی جمع می‌ترسیم، باید به کلاس گروهی‌ای بپیوندیم که مجبورمان کند در حضور دیگران صحبت کنیم. اگر از ریسک کردن هراس داریم، شاید کوچینگ توسعه فردی بتواند در تصمیم‌گیری به ما کمک و راهنمایی برساند.
درصورتی‌که بتوانیم با ترس مقابله کنیم و از منطقه‌ی امن خود بیرون بیاییم، اعتماد به‌نفس بیشتری پیدا می‌کنیم. در آن صورت چالش‌های تازه‌ای پیش روی ما قرار می‌گیرد. برای گذر از چالش‌ها تلاش می‌کنیم و روز‌به‌روز بهتر و کامل‌تر می‌شویم.
۲. تاب‌آوری را تقویت کنیم
می‌خواهیم زندگی بهتری داشته باشیم؟ باید تاب بیاوریم. تاب‌آوری، ظرفیت ما برای مقاومت در مقابل استرس و اضطراب است. در مسیر توسعه مهارتهای فردی با فراز و نشیب روبه‌رو می‌شویم. باید طاقت و انعطاف‌پذیری خود را بالا ببریم تا بتوانیم از چالش‌های مختلف موفق بیرون بیاییم.
تقویت مهارتهای کلیدی مانند تاب‌آوری کمک می‌کند احساس ترس و نگرانی را کنترل کنیم و گام مطمئن‌تری برای رسیدن به هدف‌مان برداریم.
۳. توانایی تازه‌ای بیاموزیم
یاد گرفتن مهارتی جدید و به‌دست آوردن توانایی تازه به توسعه‌ی مهارت‌ها کمک می‌کند. جنگیدن با چالش‌ها به توانایی‌های مختلفی نیاز دارد. همچنین، لازم است برای موضوع‌های تازه‌ی کاری، آموزش ببینیم، مانند «دوره‌ی کمک‌های اولیه» یا «چگونه کارآفرین موفقی باشیم». بعضی مهارت‌ها خارج از محدوده‌ی شغلی به کمک ما می‌آیند. بی‌دلیل نگفته‌اند: «ز گهواره تا گور، دانش بجوی».
ممکن است در کلاس آموزشی ثبت نام کنیم، یا از جزوه‌ها و مقاله‌های خودآموز بهره ببریم. یادگیری زبان جدید، نرم‌افزار تازه یا نوشتن خلاق درهای تازه‌ای به‌روی ما باز می‌کند. گوش دادن به وبینار یا جست‌وجوی مقاله‌های مرتبط در اینترنت، کمک بزرگی خواهد بود.
۴. بازخورد بخواهیم
بازخورد دیگران درمورد پروژه‌ها، فعالیت‌ها یا هر کاری که انجام می‌دهیم، چراغی را در ذهن ما روشن می‌کند. داشتن نگاهی بدون تعصب و پیش‌داوری درمورد کار، حوزه‌های مشکل‌دار را آشکار می‌کند. به این ترتیب، خواهیم دانست در کدام بخش‌ها باید کار را بهتر انجام دهیم.
رهبران بزرگ و تیم‌های موفق همیشه به بازخورد دیگران توجه خاصی دارند. توجه به بازخوردها ما را از تکرار اشتباه دور نگه می‌دارد. ممکن است از افراد خانواده کمک بگیریم، یا از دوست، همکار یا مدیرمان بازخورد دریافت کنیم. در این صورت، راه بهتر شدن مقابل‌مان قرار می‌گیرد.
۵. از دیگران بیاموزیم
مشاهده‌ی دیگران و آموختن از آنها یکی دیگر از مهارتهای توسعه فردی به‌حساب می‌آید. سرپرست ما، یکی از افراد خانواده، یا شخصیت معروفی که می‌شناسیم، دارای ویژگی‌هایی هستند که موردتحسین ماست. تلاش کنیم این ویژگی‌ها را در خودمان شکل دهیم.
گاهی با مشورت با منتور می‌توانیم بفهمیم به چه ویژگی‌ها یا مهارتهای تازه‌ای نیاز داریم.
۶. شبکه‌سازی کنیم
در ارتباط با دیگران است که می‌آموزیم چگونه با افراد متفاوت از خودمان، ارتباط بگیریم و شخصیت‌های مختلف کنار بیاییم. از سوی دیگر، آشنایی با بعضی افراد در حوزه‌ی کاری یا شخصی، به ساختن پل به سوی آینده‌ای بهتر کمک می‌کند. معاشران ما بر زندگی‌مان اثرگذارند و شکل دادن شبکه‌ی اجتماعی در پیشرفت کاری بسیار موثر است.
۷. رشد را به طرز فکر تبدیل کنیم
کسانی که طرز فکر بسته‌ای دارند، سراغ چالش‌های تازه نمی‌روند. شاید از شکست خوردن خجالت بکشند یا بترسند. ترس از اشتباه کردن، باعث می‌شود رشد و تجربه نکنیم. زمانی که طرز فکرمان رو به رشد کردن باشد، از درگیر شدن با چالش‌ها لذت می‌بریم، ریسک می‌کنیم، و برای آموختن و رشد کردن ارزش قائل می‌شویم.
۸. مانند کارآفرین‌ها فکر کنیم
حتی اگر در فکر راه‌اندازی کسب‌وکار نباشیم، باز هم از فکر کردن مانند یک کارآفرین سود می‌بریم. کارآفرین باید نوآور باشد، برای همه‌ی نتیجه‌های احتمالی برنامه‌ریزی کند، انعطاف‌پذیر باشد و بتواند در موقعیت‌های مختلف انگیزه را حفظ کند.
چنین طرز فکری ما را سریع‌تر به‌سمت هدف‌هامان می‌برد. خواه هدف‌مان برنامه‌ریزی برای بازنشستگی و کوهنوردی باشد، یا واقعا در فکر راه‌اندازی کسب‌وکار باشیم.
۹. از منتور یا کوچ کمک بگیریم
چند سالی‌ست که منتور و کوچ جایگاه مشخصی در دنیای کسب‌وکارها پیدا کرده. اگر به توسعه‌ی مهارتهای فردی در دنیای شغلی نیاز داریم، حضور منتور یا کوچ در کنار ما کمک بزرگ و حرفه‌ای به‌شمار می‌رود. ممکن است مدیر یا یکی از کارکنان شرکت، یا فردی در خارج از شرکت بتواند به‌عنوان منتور ما را راهنمایی کند و توصیه‌های شغلی به ما بدهد.
۱۰. مطالعه کنیم
خواندن و مطالعه یکی از راحت‌ترین راه‌های تقویت مهارتهای توسعه فردی‌ست. کسی که مدام مطالعه می‌کند، از دنیای اطرافش باخبر است، با واژگان تازه و اصطلاح‌های مربوط به کارش آشنا می‌شود و مدام درحال آموختن است.
ذهن با خواندن و مطالعه می‌آموزد در موقعیت‌های تازه قرار گیرد و نقد کند. خوب است روزانه دست‌کم یک مقاله‌ی آموزشی یا چند صفحه کتاب بخوانیم.
۱۱. ژورنال بنویسیم
خودآگاهی یکی از مهارتهای مهم شخصی‌ست. نوشتن روزانه برای رسیدن به خودآگاهی کمک‌کننده است. اگر در فکر توسعه فردی هستیم، خوب است یک دفتر و قلم همیشه کنار دست‌مان باشد. خیلی‌ها عادت به ژورنال نوشتن دارند، یعنی هر روز کارها و فکرهاشان را در دفتری یادداشت می‌کنند. تصمیم‌ها، گفت‌وگوها و برنامه‌ها را می‌نویسیم تا در خاطرمان بماند.
۱۲. مراقبه و مدیتیشن کنیم
تمرکز حواس، توجه به نفس کشیدن، کمی بی‌حرکت ماندن، گوش سپردن به موسیقی آرامش‌بخش و آزاد کردن ذهن از نگرانی‌ها، به ما انرژی دوباره برای ادامه دادن می‌بخشد. برای رسیدن به هدف‌های بزرگ به سلامتی، مثبت بودن و آرامش نیاز داریم.
مدیتیشن کمک می‌کند بر هدف‌مان تمرکز کنیم. بهانه‌ای می‌شود تا لحظه‌ای دست از کار بکشیم و استراحت کنیم.
۱۳. شنونده‌ی فعالی باشیم
بخشی از ارتباط موثر، توجه به آن چیزی‌ست که دیگران می‌گویند. شنونده‌ی خوب و فعال، سخنان و دیدگاه‌های همکارش را درک می‌کند. همچنین اطلاعات دریافتی را به خاطر می‌سپارد و به‌خوبی واکنش نشان می‌دهد. گوش سپردن حرفه‌ای و فعال و مهارتهای ارتباطی در گفت‌وگوهای تلفنی، مصاحبه‌های کاری و موقعیت‌های مختلف به کمک‌مان می‌آیند.
این روزها که بیشتر افراد در گوشی موبایل در حال بازی، اسکرول بین صفحه‌های مختلف و کلا سرگرمی هستند، خوب گوش کردن به دیگران ما را حرفه‌ای‌تر نشان خواهد داد.
سخن پایانی
آموختن مهارتهای توسعه فردی کار دشواری نیست. این مهارت‌ها کمک می‌کنند خودمان را تحلیل کنند و در شغل و زندگی پیشرفت کنیم. با داشتن قابلیت‌های بیشتر، از شانس بیشتری برای موقعیت‌های خوب شغلی برخوردار می‌شویم. در این نوشته به ۱۲ + ۱ مهارت اشاره کردیم. شما چه پیشنهادهایی برای ما و خوانندگان «همراهتم» دارید؟