شکل‌گیری جامعه و وجود نقش‌های متفاوت در آن توسط افراد موجب شده است تا تک تک انسانها جهت تأمين هزینه‌های زندگي متعارف دغدغه‌ی اشتغال و کسب درآمد داشته باشند. افراد دارای معلولیت نیز از این قضیه مستثنی نیستند. افراد نابينا يا کم‌بينا به‌عنوان یکی از نمایندگان این گروه نه‌تنها از جهت عضويت در جامعه، بلکه به سبب تفاوت‌های جسماني و نگرش اکثريت به اين اقليت، در اثبات برابري و همزيستي، با چالش مواجه و ملزم به ايفاي نقشي مفيد برای کسب درآمد مستقل هستند.
در ادامهی این مطلب از بلاگ همراهتم به معرفي مشاغل مناسب برای نابینایان پرداخته شده است.
معلولیت و اشتغال
معلولیت به ناتوانی در انجام کلی یا قسمتی از فعالیت‌های نرمال فرد اطلاق می‌شود که این نقص ممکن است به صورت مادرزادی و یا اکتسابی باشد. طبق تعریف سازمان جهانی بهداشت، معلولیت ایجاد اختلال در رابطه‌ی بین فرد و محیط پیرامونش است.
افراد معلول اکثر اوقات در خانه هستند و زمانی که تصمیم به یادگیری یک حرفه برای سرگرمی و اشتغال میگیرند با موانع و چالش‌های بسیاری روبه‌رو می‌شوند. یکی از این مشکلات، موانع شهری است که افراد معلول نمی‌توانند از همه‌ی امکانات به طور مناسب استفاده کنند و در نتیجه اشتغال یک فرد معلول با چالش‌های چندبرابری در مقایسه با یک فرد سالم روبه‌رو است.
در کنار خدمات توانبخشی و درمانی، لازم است خدمات آموزشی و اشتغال‌زایی مناسب برای این قشر از افراد جامعه در نظر گرفته شود.
ناتوان انگاری، اولین مانع نابینایان در مسیر پیدا کردن شغل
ترس کارفرمایان برای استخدام نیروی کار نابینا و کم بینا از آنجا سرچشمه می‌گیرد که خودشان نمی‌توانند بدون دیدن، وظایف‌شان را به درستی انجام دهند و شناختی از مقوله‌ی معلولیت و تکنیک‌های جایگزین برای چشم مانند نرم‌افزارها و سخت‌افزارهای کمکی ندارند. در این زمینه آگاهی رسانی لازم است تا توجه کارفرمایان را به توانایی‌های نابینایان فارغ از معلولیت جلب کنیم. فراهم کردن امکان مصاحبه‌های شغلی، فضاهای کاری مناسب و درک و پذیرش این قشر کم‌توان می‌تواند مسیر را برای آنان هموارتر کند.
مشاغل مناسب برای نابینایان
نیروی کار نابینا شامل افرادی می‌شود که درسنین پایین یا در اثر بیماری و جراحت چشمی نابینا می‌شوند. مشاغل خاصی برای نیروی کار نابینا و کم بینا تعریف شده است، مانند نویسندگی به‌صورت آزاد، دستیاری مجازی، توسعه‌دهنده‌ی وب و درمانگر ماساژ. در ادامه به مناسب‌ترین مشاغل برای نابینایان در سال 2023 در جهان می‌پردازیم.
نابینایان، از بهترین نویسندگان آزاد
این حرفه که این روزها بسیار مورد نظر کارفرمایان و مشاغل متفاوت قرار گرفته است به نابینایان امکان می‌دهد به عنوان یک نویسنده درآمد مناسبی کسب کنند. این شغل تقاضای بالایی دارد، زیرا افراد در سراسر جهان برای نوشتن مقاله و متن‌های تخصصی و غیرتخصصی به کمک نیاز دارند. بهترین وجه این کار این است که می‌توان آن را در خانه و به‌صورت دورکاری انجام داد. بنابراین هیچ الزامی برای جابه‌جایی وجود ندارد.
نابینایان در قامت دستیاران مجازی
از مناسب‌ترین و پردرآمدترین مشاغل مناسب برای نابینایان دستیاری مجازی است. دستیاران مجازی افرادی هستند که به افراد و مشاغل متعدد در طیف وسیعی از وظایف، مثل مدیریت حساب‌های رسانه‌های اجتماعی، سازما‌ندهی محتوای دیجیتال و انجام دیگر کارها کمک میکنند. این دست کارها انعطاف‌پذیر است و نابینایان می‌توانند به صورت دورکاری فعالیت داشته باشند.
نابینایان به‌عنوان توسعه‌دهندگان وب
با ظهور اینترنت، تقاضا برای مشاغل مربوط به آن از جمله توسعه‌دهندگی وب بالا رفته است. توسعه‌دهندگان وب به مشتریان برای ایجاد، نگهداری و توسعه‌ی وبسایت‌ها و برنامه‌ها کمک میکنند، در حالی که این حرفه نسبتا جدید است، پتانسیل بسیار بالا و سودآوری دارد، زیرا به مرور نیاز زیادی برای مشاغلی وجود خواهد داشت که به دنبال دسترسی مشتریان به محصولات و خدمات خود در بستر وب هستند.
نابینایی و ماساژ درمانگری
این شغل برای نابینایان بسیار مناسب و پرسود شناخته شده است. نابینایان می‌توانند به‌عنوان یک ماساژور یا درمانگر درآمد مناسبی از این حرفه کسب کنند. فرد نابینا می‌تواند در خانه کار کند، بنابراین هیچ الزامی برای جابه‌جایی وجود ندارد. علاوه براین، این حرفه بسیار انعطاف‌پذیر است و می‌توان به صورت پاره‌وقت یا تمام‌وقت آن را انجام داد.
معلمان آنلاین نابینا
از دیگر حرفه‌های مناسب برای قشر نابینایان که به آن‌ها امکان می‌دهد به‌صورت آنلاین کسب درآمد کنند تدریس آنلاین است. با توجه به اینکه این روزها بسیاری افراد ترجیح میدهند آموزش آنلاین ببینند، بستر مناسبی برای افراد کم‌توان در این حوزه ایجاد شده است.
مهارت‌ها و منابع مورد نیاز
سواد رایانه
مانند بسیاری از مشاغل، یافتن شغل برای افراد نابینا نیاز به سواد رایانه‌ای دارد. این بدان معنی است که فرد کم‌توان باید با رایانه راحت باشد تا بتواند کار خود را کامل انجام دهد. علاوه بر این، باید با برنامه‌ها و نرم‌افزارهای مورد نیاز محل کار آشنا باشد.
توانایی برقراری ارتباط موثر
از آنجاکه بسیاری از مشاغل بر ارتباطات تمرکز دارند، مهم است که افراد نابینا در تعامل با دیگران احساس راحتی کنند. این امر از طریق فراگیری مهارت‌های متفاوت، از جمله مهارت‌های نوشتاری تخصصی نابینایان، فنون سخنرانی در جمع و مهارت‌های ارتباطی و بین فردی میسر است. همچنین، توجه به احساسات در ارتباطات می‌تواند به بهبود کیفیت تعاملات کمک کرده و باعث ایجاد ارتباطات مؤثرتر شود.
زبان انگلیسی
فراگیری زبان انگلیسی به‌عنوان زبان اصلی مورد نیاز در بیشتر مشاغل نقش بسیار کمککننده در پیشرفت و توسعه‌ی فضای کاری نابینایان دارد.
کلام آخر
پیوستن به فضای کار به‌عنوان فرد دارای معلولیت می‌تواند تجربه‌ای بسیار سودآور و سودمند باشد. آنچه مهم است، توانایی برقراری ارتباط مؤثر و کار کردن به‌عنوان بخشی از یک تیم برای نابینایان است. با در نظر گرفتن این موضوع، لازم است افراد کم‌توان این مهارت‌ها را کسب کنند و کارفرمایان و دیگران آن‌ها را در محیط کار بپذیرند و بستر پیشرفت را برایشان فراهم کنند. نابینایان برای یافتن حرفه‌ی مناسب، باید در مورد بازار کار و شناسایی مناسب‌ترین شغل تحقیق کنند. همچنین، کارفرمایان باید در صورت امکان از نیروی کار کم‌توان استفاده کنند تا این قشر بدانند معلولیت به معنای توقف فعالیت‌هایشان نیست. برای حمایت بیشتر در این مسیر، مشاوره روانشناسی آنلاین می‌تواند به افراد کمک کند تا با چالش‌ها و احساسات خود بهتر کنار بیایند و به موفقیت‌های بیشتری دست یابند.