روز روانشناس چه روزی است؟
اولین باری که به روانشناس مراجعه کردم، تازه از یک رابطه‌ی عاطفی بیرون آمده بودم. ذهنم آشفته بود. انگار دنیا بعد از تمام شدن رابطه‌ام، رنگش را از دست داده بود. تصمیم گرفتم که به جای سرکوب، احساساتم را بهتر بشناسم و به درک عمیق‌تری از خودم برسم.
هدفم از مراجعه فقط تخلیه‌ی هیجانی نبود، می‌خواستم بفهمم چرا ذهنم در مواجهه با این فقدان، چنین واکنشی نشان می‌دهد و چگونه باید این وضعیت را مدیریت کنم. از همان جلسه نخست متوجه شدم که مسیر درستی را انتخاب کرده‌ام. این تجربه، نگاه من به مفهوم سلامت روان را تغییر داد و از اهمیت نقش روانشناس در زندگی فردی و اجتماعی آگاهم کرد.
مقدمه در خصوص روز روانشناس و مشاوره
در واقع، روانشناس متخصصی است که با بهره‌گیری از دانش علمی درباره ذهن و رفتار انسان، به افراد کمک می‌کند تا احساسات، افکار و رفتارهای خود را بهتر درک و مدیریت کنند. روانشناس از دوران کودکی تا سالمندی، نقش حمایتی و درمانی دارد و با تشخیص و درمان اختلالات روانی، توانمندسازی افراد در روابط و زندگی روزمره و انجام پژوهش‌های علمی، به ارتقای سلامت روان و بهبود کیفیت زندگی در جامعه کمک می‌کند.
به همین دلیل، در تقویم ایران و جهان، روزی به نام روانشناس اختصاص یافته است تا تلاش‌ها و نقش ارزشمند روانشناسان در کمک به آرامش، رشد و سلامت روان جامعه گرامی داشته شود. این مناسبت فرصتی است برای یادآوری اهمیت حضور روانشناسان در زندگی فردی و اجتماعی و تقدیر از سهمشان در بهبود کیفیت زندگی انسان‌ها. اما پرسش اصلی اینجاست: روز روانشناس چه روزی است و چه معنایی در پس این نامگذاری نهفته است؟
روز روانشناس چه روزی است؟
در تقویم رسمی ایران، ۹ اردیبهشت‌ماه به عنوان روز روانشناس و مشاور نامگذاری شده است. این مناسبت از سال ۱۳۸۱ با پیشنهاد انجمن روانشناسی ایران و تصویب شورای فرهنگ عمومی وارد تقویم رسمی شد تا جایگاه علم روانشناسی و نقش تأثیرگذار روانشناسان در جامعه بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد.
انتخاب این روز، گرامیداشت تلاش روانشناسانی است که با دانش، همدلی و کوشش خود، به ارتقای سلامت روان، رشد فردی و بهبود روابط انسانی کمک می‌کنند. هدف از گرامیداشت این روز، تنها تجلیل از فعالان این حوزه نیست؛ بلکه فرصتی است برای افزایش آگاهی عمومی درباره اهمیت سلامت روان و ترویج فرهنگ مراجعه به مشاور و روانشناس.
روز روانشناس یادآور این است که مراقبت از ذهن و احساسات، به اندازه مراقبت از جسم اهمیت دارد. این روز فرصتی است برای گفت‌وگو درباره نیازهای روانی جامعه، تشویق به یادگیری مهارت‌های زندگی و یادآوری این نکته که هیچ‌کس در مسیر رشد و آرامش تنها نیست.
روز جهانی روانشناسی
در کنار روز روانشناس در ایران، روز جهانی روانشناسی نیز هر سال در 28 آوریل برگزار می‌شود. این روز به‌طور رسمی در تقویم بین‌المللی برای بزرگداشت علم و حرفه روانشناسی نامگذاری شده و توسط نهادهایی مانند انجمن روانشناسی آمریکا (APA) و فدراسیون جهانی روانشناسی (WFP) مورد توجه قرار می‌گیرد.
در این روز، انجمن‌ها و سازمان‌های روانشناسی در سراسر جهان برنامه‌های متنوعی برگزار می‌کنند؛ از همایش‌ها و کارگاه‌های آموزشی گرفته تا کمپین‌های آگاه‌سازی آنلاین و فعالیت‌های عمومی برای ارتقاء سلامت روان و ترویج دانش روانشناسی. هدف اصلی این مناسبت، آشنایی عموم مردم با اهمیت روانشناسی، بهبود رفاه روانی و تشویق به مراجعه به مشاوران و روانشناسان است.
تفاوت اصلی روز جهانی روانشناسی با روز روانشناس در ایران، در رویکرد و دامنه آن است؛ روز جهانی روانشناسی تمرکز بین‌المللی و علمی دارد و به ارتقاء حرفه روانشناسی در سطح جهان می‌پردازد، در حالی که روز روانشناس در ایران بیشتر به قدردانی از روانشناسان ایرانی و ترویج فرهنگ مراجعه به مشاور و روانشناس در جامعه اختصاص یافته است.
اهداف گرامیداشت روز روانشناس
از مهم‌ترین اهداف این روز می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
● افزایش آگاهی درباره اهمیت سلامت روان
روز روانشناس فرصتی است تا همه‌ی ما به اهمیت ذهن و سلامت روان‌مان فکر کنیم و بدانیم توجه به احساسات و افکارمان چقدر می‌تواند زندگی‌مان را بهبود دهد.
● قدردانی از روانشناسان
این روز، فرصتی است برای قدردانی از تلاش‌های روانشناسان که در کنار ما هستند تا با راهنمایی و مشاوره روان شناسی ، مسیر زندگی را روشن‌تر و سبک‌تر کنند.
● ترویج فرهنگ مراجعه به مشاور و روانشناس
با گرامیداشت این روز، فرهنگ مراجعه به روانشناس بیشتر شناخته می‌شود و موانع ذهنی درباره دریافت کمک حرفه‌ای کاهش پیدا می‌کند.
● آموزش مهارت‌های زندگی، افزایش سواد روانی و توجه به سلامت روان جامعه
علاوه بر موارد بالا، برگزاری همایش‌ها، کارگاه‌ها و کمپین‌های آگاه‌سازی در این روز، باعث می‌شود افراد با ابزارها و تکنیک‌های مقابله با استرس، مدیریت هیجانات و بهبود روابط آشنا شوند و اهمیت سلامت روان در زندگی روزمره بیش از پیش نهادینه شود.
فعالیت‌ها و رویدادهای مرتبط با روز روانشناس
● سمینارها و همایش‌ها
بسیاری از دانشگاه‌ها و انجمن‌های روانشناسی در این روز، سمینارها و همایش‌هایی با موضوعات سلامت روان و روانشناسی کاربردی برگزار می‌کنند که شرکت در آن‌ها برای عموم آزاد است.
● وبینارها و کارگاه‌های آنلاین
روانشناسان و موسسات مشاوره معمولاً وبینارها و کارگاه‌های آموزشی کوتاه برگزار می‌کنند تا تکنیک‌های مقابله با استرس، مدیریت احساسات و افزایش آگاهی روانی را آموزش دهند.
● فعالیت‌های اجتماعی و فرهنگی
برخی از موسسات و گروه‌ها در این روز، کمپین‌ها یا جلسات پرسش و پاسخ آنلاین برگزار می‌کنند، یا نمایشگاه‌های اطلاع‌رسانی و پوسترهای آموزشی منتشر می‌کنند تا اهمیت سلامت روان را در جامعه برجسته کنند.
● مثال‌های عملی از مشارکت فردی
هر فرد می‌تواند در این روز با خواندن مقاله‌های آموزشی، شرکت در جلسات کوتاه روانشناسی یا حتی گفت‌وگو با یک روانشناس، سهم خود را در ترویج فرهنگ سلامت روان داشته باشد.
اهمیت روز روانشناس در زندگی ما
روز روانشناس فراتر از یک مناسبت رسمی است و به ما یادآوری می‌کند که سلامت روان بخشی جدایی‌ناپذیر از زندگی ماست و توجه به آن به اندازه مراقبت از جسم اهمیت دارد. شناخت و قدردانی از روانشناسان، علاوه بر احترام به حرفه و دانش آن‌ها، باعث می‌شود ما خودمان هم ارزش ذهن و احساسات خود را بهتر درک کنیم.
برای من، تجربه مراجعه به روانشناس نقطه‌ای بود که مسیر زندگی‌ام تغییر کرد. در روزهایی که استرس و سردرگمی بر ذهنم غلبه کرده بود، گفتگو با روانشناس به من کمک کرد تا احساساتم را مرتب کنم، ریشه مسائل را بفهمم و راهکارهای عملی برای مقابله با چالش‌ها پیدا کنم.
خلاصه مطلب و نتیجه گیری
گرامیداشت روز روانشناس فرصتی است برای بازشناسی نقش حیاتی این متخصصان در زندگی فردی و اجتماعی. این روز ما را تشویق می‌کند که به سلامت روان خود و دیگران توجه کنیم، مهارت‌های زندگی را یاد بگیریم و فرهنگ مراجعه به مشاور را در جامعه تقویت کنیم.
در نهایت، روز روانشناس یادآور این است که حضور روانشناسان چراغی روشن در مسیر رشد، آرامش و بهبود کیفیت زندگی ماست و هیچ‌کس در مسیر دستیابی به سلامت روان تنها نیست.
