پدر و مادرها دوست دارند کودک درست‌خوان و بااستعدادی داشته باشند. تقویت انگیزه در کودکان باعث می‌شود مشتاق تجربه کردن و آموختن تازه‌ها باشند. باید کودک را به کنجکاوی، جست‌وجوگری و یادگیری تشویق کنیم. همیشه نمی‌توانیم با دادن جایزه‌های ریز و درشت، انگیزهی کودک را تقویت کنیم. به همین دلیل به نظر کارشناسان نگاه کردیم تا ببینیم درمورد روش‌های تقویت انگیزه در کودکان چه نظری دارند. با ما همراه شوید.
۱. تشویق به خواندن
بعضی‌ها می‌گویند مطالعه کلید موفقیت در زندگی‌ست. ما می‌گوییم اگر کلید اصلی موفق شدن در زندگی نباشد، کلید طلایی در یادگیری به‌حساب می‌آید. کودکانی که زیاد مطالعه می‌کنند، علاقه‌ی بیشتری به یادگیری نشان می‌دهد.
کتاب خواندن کمک می کند کودکان دایره واژگان غنی‌تری داشته باشند، مغز آنها مفاهیم را بهتر درک کند و ارتباط‌های رسمی برای آنها آسان‌تر می‌شود. مطالعه فقط باعث نمی‌شود نمره‌ی بهتری در ادبیات بگیرند، بلکه در یادگیری همه‌ی درس‌ها مانند ریاضی و علوم اثر مثبتی دارد.
نکته‌ی مهم این‌جاست که کودک مطالعه را کار جذاب و سرگرم‌کننده‌ای ببیند. او را به کتاب‌فروشی می‌بریم تا خودش کتاب انتخاب کند. خوب است هر روز برای کودک‌مان کتاب بخوانیم. از او بخواهیم با صدای بلند برای ما بخواند. شب‌ها افراد خانواده را جمع کنیم تا ۲۰ دقیقه‌ای در کنار هم کتاب بخوانند. همیشه روی میز کتاب، مجله، پوستر، روزنامه و هر خواندنی دیگری داشته باشیم.
۲. اجازه‌ی انتخاب
زمانی‌که نوبت به آموزش کودک می‌رسد، مدام آنها را کنترل می‌کنیم. به همین دلیل است که بسیاری از کودکان دل خوشی از آموزش ندارند. می‌توانیم به کودک اجازه دهیم بر تجربه‌ی یادگیری کنترل داشته باشد.
به عبارت ساده‌تر، امکان انتخاب به کودک بدهیم. دوست دارد چه کتابی را بخواند؟ با کدام اسباب‌بازی مشغول شود؟ درباره‌ی چه موضوعی انشا بنویسد؟ بعد از مدرسه به چه کلاسی برود؟ هر چه اختیار بیشتری بر فعالیت‌های خود داشته باشد، انگیزه بیشتری خواهد داشت.
۳. ارتباط صمیمی
کودک را تشویق کنیم درباره‌ی تحصیل خود نظر دهد و سخن بگوید. فضای صمیمانه‌ای ایجاد کنیم تا به‌راحتی از علاقه‌ها و نگرانی‌هایش تعریف کند. نکته‌ی مهم این است که شنوا و پذیرای حس‌های مختلف کودک باشیم. اگر کودک احساس کند نظرش اهمیتی ندارد، انگیزهی خود را از دست می‌دهد.
۴. توجه به علاقه‌مندی کودک
زمانی که کودک در حوزه‌های موردعلاقه‌اش مشغول به یادگیری می‌شود، انگیزهی بیشتری پیدا خواهد کرد. کودک را تشویق می‌کنیم در زمینه‌های مختلف جست‌وجو کند و علاقه و استعداد خود را پیدا کند. اگر به دایناسورها علاقه نشان می‌دهد، کتاب‌ها و بازی‌های جذابی درمورد دایناسورها دردسترس او قرار دهیم. از او بخواهیم ۵ دایناسور را انتخاب کند و درمورد جذابیت آنها برای ما حرف بزند.
۵. سبک‌های مختلف یادگیری
همه‌ی کودکان با یک روش آموزشی مشخص ارتباط برقرار نمی‌کنند. برای هر کودک، یک روش آموزش موثر واقع می‌شود. بعضی از بچه‌ها از ترکیب چند روش آموزشی بهتر نتیجه می‌گیرند. روش درست یا غلطی وجود ندارد، بلکه باید آموزش مناسب کودک را پیدا کنیم.
روش‌های دیداری، شنیداری،گفتاری، منطقی یا ریاضی، اجتماعی و فردی، ۷ روش آموزشی هستند که در جایگاه‌های مختلف به‌کار گرفته می‌شوند. بعضی از کودکان با شنیدن بهتر یاد می‌گیرند و برای آنها خوب توضیح می‌دهیم. بعضی دیگر با روش دیداری هماهنگ هستند و با دیدن تصویر و نمودار، مفهوم را بهتر می‌آموزند.
۶. شور‌وشوق یادگیری
یکی دیگر از روش‌های تقویت انگیز در کودکان، بروز اشتیاق به یادگیری‌ست. زمانی که کودک ببیند ما مشتاق آموختن هستیم و از کشف دنیاهای تازه لذت می‌بریم، شوق یاد گرفتن در او جان می‌گیرد. باید از هر فوصتی برای کشف اطلاعات تازه استفاده کنیم.
۷. حس استقلال
داشتن حس استقلال در ایجاد انگیزهی درونی در کودک نقش دارد. بیشتر والدین می‌ترسند حق تصمیم‌گیری را به کودک بدهند، چراکه از اشتباه کردن او هراس دارند. والدین نمی‌خواهند شاهد شکست خوردن فرزندشان باشند. اما همان‌گونه که زمین خوردن بخش اجتناب‌ناپذیر از راه افتادن کودک است، تصمیم اشتباه هم بخش اجتناب‌ناپذیر روند مستقل شدن است!
تا جایی که به سلامت یا ایمنی کودک لطمه‌ای وارد نمی‌شود، اجازه می‌دهیم مستقل عمل کند. فرزند ما باید به مدرسه برود. اما اگر نمی‌خواهد تکلیف مدرسه‌اش را انجام دهد، اجازه می‌دهیم در مدرسه با پیامد آن روبه‌رو شود.
۸. پاداش درونی
پاداش و جایزه همیشه انگیزهی کودک را بالا نمی‌برد. زمانی که به‌یاد آوریم که کودک توانست نام خودش را بنویسد؛ یا موفق شد یک قطعه آهنگ کوتاه را با ساز بنوازد. چه احساس موفقیت و افتخاری می‌کرد! چه انگیزه‌ای بالاتر از این؟ زمانی که می‌گوید نمی‌تواند کاری را انجام دهد، چراکه سخت است و او بلد نیست، می‌توانیم لحظه‌های موفقیتش را یادآوری کنیم.
۹. آموزش با بازی
بازی در نقش ابزار آموزشی، فرصتی‌ست برای یادگیری عمیق‌تر و رشد مهارت‌های کودک. با بازی کردن، انگیزهی کودک را برای تمایل به یادگیری بالا می‌بریم. ذهن او لذت یادگیری را می‌چشد. بازی جذاب‌تر از یک کلاس درس جدی به‌حساب می‌آید. کودک برای کسب امتیاز بیشتر، تلاش می‌کند و در کنار لذت بردن از بازی، تجربه می‌کند و می‌آموزد.
۱۰. اهمیت آموخته‌ها
کودک باانگیزه می‌خواهیم؟ لازم است گاهی بر آن‌چه آموخته و تجربه کرده تمرکز کنیم و چشم‌مان را روی نمره‌هایش ببندیم. زمانی که از مدرسه به خانه می‌رسد، از نمره‌ی امتحانش نپرسیم، سوال کنیم چه چیز تازه‌ای یاد گرفته. تشویقش کنیم به زبان خودش درس را برای ما توضیح دهد. به این ترتیب به او می‌گوییم یادگیری واقعی از نمره مهم‌تر است. همچنین، غیرمستقیم به او یاد می‌دهیم روند یادگیری مهم‌تر از نتیجه است.
۱۱. آموزش نظم
مرتب کردن کتاب‌ها، لباس‌ها و اسباب‌بازی‌ها به تقویت انگیزه در کودکان کمک می‌کند. کودکی که وسایل خود را گم کرده، ناامیدی و نگرانی را تجربه می‌کند. بهتر است در آموزش نظم به کودک، صبور و ثابت‌قدم باشیم. هر چه بیشتر منظم کردن وسایلش را یاد بگیرد، احساس کنترل بیشتری خواهد داشت و اشتیاق او برای درس خواندن بیشتر خواهد شد.
۱۲. تشویق دستاوردها
فرقی نمی‌کند دستاورد امروز کودک‌مان چقدر کوچک است؛ باید هر موفقیتی را تشویق کنیم. کودکان دبستانی برای حفظ انگیزه به تشویق مداوم نیاز دارند. موفقیت فرزندمان را به رسمیت میشناسیم و با انجام هر پروژه‌ای او را تشویق می‌کنیم.
۱۳. گام‌های کوچک
اغلب والدین استاندارد بالایی برای موفقیت دارند. تا کردن لباس‌ها باید سریع و منظم انجام شود؛ شستن ظرف‌ها باید بدون نقص و کاملا تمیز باشد؛ جمع کردن لگوها باید سریع انجام شود. با چنین استانداردی، کودک علاقه‌ی خود را به انجام کارهای روزمره از دست می‌دهد. بهتر است بدون عجله و با صبوری به کودک فرصت دهیم مهارت‌های خود را تقویت کند. آن‌چه قابل‌تحسین است، تلاش کودک برای انجام کار است. حتا اگر لباس‌ها نامرتب تا شده باشند و ظرف‌ها کاملا تمیز به‌نظر نرسند!
سخن پایانی
زمانی که افراد خانواده دور هم جمع می‌شوند تا با هم کتاب و شعر بخوانند، کودک به خواندن و مطالعه علاقه‌مند می‌شود. به همین روش می‌توانیم او را به فعالیت‌های گوناگون مشتاق کنیم. یکی از بهترین راه‌های تقویت انگیزه در کودکان، لذت بردن از فعالیت‌ها و اشتیاق به آموختن است. کودک حس تعلق را دوست دارد و حتا اگر به فعالیتی چندان علاقه‌مند نیست، برای ورود به گروه خانوادگی، مشغول کار و بازی در کنار دیگران خواهد شد. اگر تلاش‌های شما برای تقویت انگیزه کودک‌تان موفقیت‌آمیز نبوده، چرا از کارشناس خبره کمک نگیرید؟ برای دریافت مشاوره‌ی روانشناسی با ما تماس بگیرید.