الگوسازی در آموزش بخش مهمی از یادگیری‌ست. الگوها کسانی هستند که ارزش تقلید را در ویژگی‌های شخصیتی و سبک زندگی‌شان دارند. هر دانش‌آموزی نیاز به الگویی دارد که از آن الگوبرداری کند و بر او تأثیری مثبت بگذارد تا در تلاش‌های تحصیلی و زندگی آینده‌ی خود بهتر عمل کند. از طرفی قدرت الگوبرداری بسیار زیاد است، زیرا یک الگوی خوب به فرد انگیزه و امید می‌دهد تا با سخت کوشی و منظم ماندن، پتانسیل‌های درونی خود را دنبال کند. الگوهایی که به دیگران کمک می‌کنند به عنوان انسان رشد کنند، مسئول انتقال مهمترین درس‌های زندگی هستند.
ویژگی‌های الگوسازی صحیح
در ابتدا باید بدانیم ویژگی‌های یک الگوی خوب چیست؟ الگوهای خوب باید ویژگی‌های مثبتی برای الهام‌بخشی و ایجاد انگیزه در دیگری داشته باشند. ویژگی‌هایی مانند:
- تعهد به اهداف زندگی خود
- اشتیاق به ارزش‌های شخصی واضح
- از خودگذشتگی و پذیرش
- صداقت، انضباط و خودکنترلی در جهت اهداف زندگی
قدرت الگوبرداری از معلم‌ها
در زندگی بیشتر دانش‌آموزان، معلم‌ها قدرت الگوبرداری دارند. الگو بودن معلمان مفهوم جدیدی نیست. اگر به عنوان یک معلم این مطلب را می‌خوانید، باید بدانید که حتی یک جمله‌ی شما قدرت این را دارد که مسیر زندگی یک دانش‌آموز را تغییر دهد. راه‌های زیادی برای الگوسازی معلم‌ها وجود دارد:
- متواضع باشید
- دانش‌آموزان را تشویق کنید تا خودشان فکر کنند و تصمیم بگیرند
- از خود همدلی نشان دهید
- به نکات مثبت آنها اشاره کنید
- استعدادهای‌شان را کشف کنید
- سالی دو بار یک یادداشت مثبت درمورد آنها، برای والدین‌شان بفرستید
- به وعده‌های خود عمل کنید
- همیشه لباس مناسب بپوشید
- آنها را به داشتن فعالیت بدنی تشویق کنید
- در مورد الگوهای ملی، مذهبی صحبت کنید
- جمع آوری کمک‌های مالی داشته باشید
- برای آنها فعالیت‌های فوق برنامه ترتیب دهید
- از اساتید خودتان که الگوی شما بودند، به عنوان مهمان دعوت کنید
با در نظر گرفتن همه‌ی این ویژگی‌ها، می‌توان به وضوح ثابت کرد که قدرت الگوبرداری در آموزش و پرورش چقدر زیاد است. با الگو قرار دادن فردی که مشخصات بالا را داشته باشد، می‌توان ویژگی‌های خوب خود را پرورش داد، از اشتباهات آنها درس گرفت، با عزم بیشتری اهداف تحصیلی و غیر تحصیلی را دنبال کرد و درنهایت بر موانع احتمالی موفقیت غلبه کرد.
3 روشی که والدین می‌توانند الگویی عالی برای فرزندان خود باشند
متاسفانه با توجه به نشر ابتذال در دنیای اینترنت امروز، تعداد بسیار کمی از افراد بالقوه را می‌توان به عنوان راهنمای نقش‌های زندگی در نظر گرفت. به همین دلیل است که والدین باید خودشان دنبال راه‌هایی برای تبدیل شدن به الگوهای بالقوه‌ی فرزندانشان باشند.
به جای اینکه از پیدا کردن فرد دیگری برای الگوسازی استفاده کنید، چرا در مورد الگو بودن برای فرزندتان مطالعه نمی‌کنید؟ اگر در حال خواندن این مطلب هستید و به دنبال تبدیل شدن به بهترین الگوی فرزند خود هستید، روش‌های معجزه‌آسای زیر را بخوانید:
برقراری ارتباط خوب را از همین الان شروع کنید
به عنوان والدین، شما باید بتوانید در تصمیمات فرزند خود دخیل باشید. می‌دانید چرا فرزندان‌مان چندان به عنوان یک الگو به ما نگاه نمی‌کنند؟ جواب این سوال در موانع ارتباطی‌ست. برای ایجاد یک ارتباط صحیح باید ساده و با لحن مناسب با آنها صحبت کنید. از بحث‌های انتقادی در هنگام ناراحتی‌شان خودداری کنید. سعی کنید بیشتر با لحن مناسب و دلگرم کننده حرف بزنید. احساسات مثبت خود را ابراز کنید، به آنها هم فرصتی برای صحبت و ابراز محبت دهید. این کار باعث می‌شود که بچه ها اطلاعات بیشتری از خودشان را با شما به اشتراک بگذارند و سعی کنند نظر شما را در مورد مسائل و مشکلات خود بپرسند.
عادات خوب را در خود پرورش دهید
از امروز برای خود عادت‌های خوب در نظر بگیرید. عادات بدی مانند سیگار کشیدن، نوشیدن الکل یا ولخرجی کردن را کنار بگذارید. عادات خوب را در خود پرورش دهید و مسئولیت هر کاری که می‌کنید را بپذیرید. با این کار آنها هم یاد می‌گیرند هر کاری که می‌کنند مسئولیتش گردن خودشان است.
ارتباطات خود را گسترده‌تر کنید. هرچه با افراد بیشتر و متفاوت‌تری در ارتباط باشید، قدرت بیشتری در مدیریت احساسات منفی به دست می‌آورید. وقتی فرزندان‌مان به ما نگاه کنند و مدیریت احساسات و هیجانات را در ما ببینند، قطعا به عنوان الگو روی‌مان حساب می‌کنند. سعی کنید مثبت‌اندیش باشید تا آنها هم به زندگی نگاه مثبتی داشته باشند. به علاوه کسانی قدرت الگوبرداری دارند که مثبت‌گرا باشند.
خودتان هم از الگوهای منفی دوری کنید
والدین هم باید از افرادی که تاثیرات نامطلوبی روی‌شان می‌گذارند، دور بمانند. فرقی نمی‌کند این شخص چه کسی‌ست. گاهی یک دوست یا حتی یک سلبریتی می‌تواند عادات بدی در ما ایجاد کند که قدرت الگوسازی ما را تخریب می‌کند. روی دوستانی که خودتان انتخاب‌شان می‌کنید بیشتر حساس باشید. این حساسیت به چشم فرزندان‌تان می‌آید و به آنها یاد می‌دهد هرکسی ارزش پیروی و الگوبرداری ندارد.
قدرت الگوبرداری در ایجاد یک فرد بهتر است. یک الگو شخصی‌ست که ما را تشویق می‌کند تا برای هدف بزرگی که داریم تلاش کنیم، با حداکثر قابلیت‌های‌مان زندگی کنیم و بهتری ها را در خود کشف کنیم. الگو همان کسی‌ست که او را تحسین می‌کنیم و آرزو داریم شبیه او باشیم. الگوهای خوب، اعمال و طرز فکر فرد را به سمت انتخاب‌های مفیدتری برای زندگی بهتر هدایت می‌کند.
قدرت الگوبرداری یا همان تاثیرپذیری می‌تواندجنبه‌های مثبت را در فرزندان ما شکوفا کند. و تحت تأثیر قرار می‌دهند. برای تحصیل دانش‌آموزان الگوهایی مناسب هستند که از نظر امکانات هم‌سطح فرزندمان باشند. اینکه فرزند ما خودش را با کسی مقایسه کند که از نظر رفاهی و امکانات بسیار بالاتر است، قطعا بعد از مدتی منجر به ناامیدی او خواهد شد. بنابراین خیلی مهم است که الگوهای انتخاب شده در قالب‌های همسان و شبیه به فرزندان ما باشند.