اختلال شخصیت اجتنابی چیست | عوامل شکل‌گیری آن
احساس می‌کنید در جمع‌های اجتماعی همیشه نگران قضاوت دیگران هستید؟ این نگرانی‌ها می‌توانند نشانه‌های اختلال شخصیت اجتنابی باشند. این اختلال نه‌تنها روابط اجتماعی شما را محدود می‌کند، بلکه می‌تواند به انزوای عاطفی و کاهش کیفیت زندگی منجر شود.
اما خبر خوب این است که با شناخت علائم، دلایل و روش‌های درمان و همچنین بهره‌مندی از یک مشاور روانشناس آنلاین می‌توان این مشکل را مدیریت کرد. در این مقاله از وب‌سایت همراهتم شما را با بهترین روش‌ها برای درک و درمان این اختلال آشنا خواهیم کرد. ادامه دهید و پاسخ همه سؤالات خود را بیابید.
اختلال شخصیت اجتنابی چیست؟
اختلال شخصیت اجتنابی (Avoidant Personality Disorder – AVPD) یک اختلال روانی در گروه اختلالات شخصیتی است که بااحساس بی‌کفایتی، حساسیت بیش‌ازحد به انتقاد و تمایل به انزوا شناخته می‌شود. افراد مبتلابه این اختلال معمولاً از موقعیت‌های اجتماعی اجتناب می‌کنند، زیرا ترس شدیدی از رد شدن و مورد قضاوت قرار گرفتن دارند. این افراد اغلب از خود تصویری منفی دارند و به دلیل این احساسات، در برقراری روابط اجتماعی دچار مشکل می‌شوند.
AVPD در دسته‌بندی اختلالات شخصیت خوشه C قرار دارد که این گروه به‌طورکلی شامل اختلالات مرتبط با اضطراب و ترس است. علائم این اختلال معمولاً در نوجوانی یا اوایل بزرگ‌سالی ظاهر می‌شود و می‌تواند تأثیرات عمیقی بر زندگی روزمره افراد داشته باشد. تحقیقات نشان داده است که حدود 1.5% تا 2.5% از جمعیت ایالات‌متحده به این اختلال مبتلا هستند. اگرچه این رقم کوچک به نظر می‌رسد، اما تأثیرات آن بر زندگی فردی و اجتماعی بسیار قابل‌توجه است.
علائم و نشانه‌های Avoidant Personality Disorder
افراد مبتلابه این اختلال معمولاً الگوهای رفتاری خاصی را نشان می‌دهند که می‌تواند زندگی روزمره آن‌ها را به‌شدت تحت تأثیر قرار دهد. این علائم شامل ترس شدید از انتقاد، احساس بی‌ارزشی و تمایل به انزوا است. در ادامه به توضیح کامل سایر علائم می‌پردازیم.
علائم رفتاری و اجتماعی
رفتارهای رایج در این افراد شامل اجتناب از موقعیت‌های اجتماعی، نگرانی مداوم درباره انتقاد و حساسیت زیاد به بازخوردهای منفی است. برای مثال، یک فرد مبتلا ممکن است از صحبت در جمع به دلیل ترس از اشتباه یا خجالت اجتناب کند. همچنین، آن‌ها اغلب روابط اجتماعی محدودی دارند و بیشتر وقت خود را در انزوا می‌گذرانند.
تأثیر بر روابط اجتماعی و شخصی
اختلال شخصیت اجتنابی می‌تواند تأثیر عمیقی بر روابط شخصی و اجتماعی افراد داشته باشد. این افراد اغلب از ایجاد روابط نزدیک خودداری می‌کنند و حتی در صورت داشتن روابط، تمایلی به بیان احساسات خود ندارند. این رفتارها ممکن است باعث شود دیگران این افراد را به‌اشتباه سرد و بی‌عاطفه تلقی کنند.
دلایل و عوامل خطر در ایجاد Avoidant Personality Disorder
علل ایجاد اختلال شخصیت اجتنابی به‌طور کامل مشخص نیستند، اما تحقیقات نشان می‌دهند که این اختلال به دلیل ترکیبی از عوامل ژنتیکی، محیطی و تجربیات زندگی اولیه شکل می‌گیرد. برای مثال، یک کودک که در محیطی پر از انتقاد رشد کرده است، ممکن است احساس خودکم‌بینی عمیقی را تجربه کند که در بزرگ‌سالی به شکل این اختلال بروز می‌کند.
روش‌های تشخیص اختلال شخصیت اجتنابی
تشخیص این اختلال معمولاً نیازمند بررسی جامع رفتارها و سابقه زندگی فرد است. این فرآیند اغلب توسط متخصصین روانشناسی یا روان‌پزشکی انجام می‌شود و شامل مصاحبه‌های عمیق و بررسی علائم بالینی است؛ اما به‌صورت کلی بر اساس DSM-5، برای تشخیص این اختلال، فرد باید حداقل چهار مورد از معیارهای زیر را نشان دهد:
- اجتناب از فعالیت‌های اجتماعی که شامل تماس‌های بین فردی هستند، به دلیل ترس از انتقاد یا رد شدن
- محدودیت در روابط نزدیک به دلیل ترس از خجالت یا تحقیر
- حساسیت زیاد به انتقاد یا طرد شدن در موقعیت‌های اجتماعی
- احساس کم‌ارزش بودن و دیدن خود به‌عنوان فردی بی‌کفایت و نامطلوب
درمان Avoidant Personality Disorder
درمان اختلال شخصیت اجتنابی معمولاً ترکیبی از روش‌های روان‌درمانی و دارودرمانی است. افراد مبتلابه این اختلال اغلب از تعاملات اجتماعی اجتناب می‌کنند، اما علاقه به بهبود روابطشان می‌تواند انگیزه‌ای قوی برای شروع و ادامه درمان باشد. هدف درمان، کاهش ترس از طرد شدن، بهبود اعتمادبه‌نفس و توانمندسازی افراد برای ایجاد روابط سالم است.
نقش درمان‌های روان‌شناختی
روان‌درمانی به‌عنوان روش اصلی درمان این اختلال در نظر گرفته می‌شود. دو نوع درمان اصلی شامل درمان شناختی-رفتاری (CBT) و درمان روان‌پریشی هستند. در CBT، فرد یاد می‌گیرد که افکار منفی و رفتارهای اجتنابی خود را شناسایی و اصلاح کند. از سوی دیگر، درمان روان‌پریشی به بررسی تجربیات گذشته و ریشه‌یابی مشکلات روانی می‌پردازد تا فرد بتواند به درک عمیق‌تری از خود دست یابد.
استفاده از داروها در مدیریت اختلال
هرچند دارو به‌تنهایی نمی‌تواند این اختلال را درمان کند، اما ممکن است برای کاهش علائم همراه مانند اضطراب یا افسردگی مفید باشد. داروهایی مانند مهارکننده‌های باز جذب سروتونین (SSRIs) و مهارکننده‌های باز جذب سروتونین-نوراپی‌نفرین (SNRIs) معمولاً تجویز می‌شوند. این داروها می‌توانند به کاهش ترس و بهبود خلق‌وخو کمک کنند، اما باید در کنار روان‌درمانی استفاده شوند.
جمع‌بندی
اختلال شخصیت اجتنابی تأثیرات گسترده‌ای بر زندگی شخصی و اجتماعی افراد دارد. شناخت دلایل، علائم و روش‌های درمان این اختلال می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی کمک کند. در این مقاله، علائم رفتاری، نقش عوامل ژنتیکی و محیطی و تأثیر درمان‌های مختلف بررسی کردیم.
شما می‌توانید بامطالعه دقیق‌تر این موضوع، اطلاعات بیشتری درباره مدیریت این اختلال به دست آورید. برای دسترسی به مطالب بیشتر، مقالات دیگر در وبلاگ همراهتم را مطالعه کنید و با ما همراه باشید.
