فیلم چه تاثیراتی بر روح و روان انسان دارد؟
تماشای فیلم تاثیر فراوانی برای سلامت روان می‌گذارد و محدوده‌ی فواید آن از سرگرمی و وقت‌گذرانی فراتر می‌رود. البته گاهی برخی از این سرگرمی برای فرار از واقعیت استفاده می‌کنند و در دنیای خیالی آن غرق می‌شوند. این امر خصوصا در زمان همه‌گیری بیماری کووید 19 بسیار فراگیر شده است. بنابراین برای بهره‌بردن از این سرگرمی مفید باید میان همه‌ی جنبه‌های دیگر زندگی و آن تعادل ایجاد کرد.
در ادامه‌ی این مطلب از بلاگ همراهتم بیشتر در این باره صحبت خواهیم کرد.
فواید تماشای فیلم چیست؟
تقویت روحیه
اگر از اختلال اضطراب یا افسردگی رنج می‌برید، احتمالا تعهدات کاری یا خانوادگی سبب ایجاد تنش یا اضطراب در شما شده است. گذراندن کمی وقت با تماشای فیلم مناسب، می‌تواند حال شما را بهتر کند.
در مطالعه‌ای که در سال 2016 صورت گرفت مشخص شد که فعالیت‌های لذت‌بخشی چون تماشای فیلم در اوقات فراغت، روحیه را تقویت می‌کند و نشانه‌های افسردگی را کاهش می‌دهد.
آرامش
پژوهشی در سال 2017 نشان داد که عوامل لذت‌بخشی مانند سرگرمی‌ها، که ذهن را منحرف می‌کند سبب استراحت و آرامش می‌شود و می‌تواند برای تجدید قوا به بدن کمک کند.
رسیدن به آرامش از طریق تماشای فیلم شاید ساده‌تر از آن چه به نظر می‌رسد، باشد. البته بهتر است در هنگام تماشای فیلم عواملی که حواس را پرت می‌کند از دسترس خارج کرد.
اگر برایتان فاصله گرفتن از مشغولیت‌های فکری در ارتباط با کار و دیگر عوامل تنش‌زای روزمره دشوار است، تلفن همراه و دیگر وسایل ارتباطی را در اتاق دیگری بگذارید تا صرفا در صورت لزوم به آنها سر بزنید.
در این صورت با سیر داستان ارتباط بهتری برقرار می‌کنید و تجربه‌ای عمیق و آرامش‌بخش از فیلم خواهید داشت.
فیلمهای کمدی و رمانتیک یا فیلم موزیکال برای فرار از تنش‌های روزهای پرتکاپو بسیار مناسب هستند.
انگیزه
تماشای فیلم از طرق گوناگون برانگیزاننده است. وقتی به ذهن استراحت می‌دهید و سرگرم تماشای داستان دیگران می‌شوید، انگیزه‌ی بازده بیشتر و بهره‌وری برای روزهای کاری بعد فراهم می‌شود و از خستگی فکری و جسمی رهایی می‌یابید.
اگر فیلم‌هایی مربوط به افراد موفق تماشا کنید که در پی بلندپروازی‌های خود رفته‌اند، شاید انگیزه بگیرید و اهداف بزرگ خود را دنبال کنید. در مطالعه‌ای مشخص شد که تماشای داستان افراد موفق ممکن است سبب ایجاد انگیزه برای تغییر رویه و یافتن اهداف مثبت در انسان شود.
بهبود روابط
اگر احساس می‌کند رابطه‌ی میان شما و یکی از نزدیکان ـ شریک زندگی، دوست، کودک ـ کم‌رنگ شده است، می‌توانید با تماشای فیلم مشترک با او به تقویت رابطه کمک کنید. خصوصا اگر سلیقه‌ی مشترک داشته باشید می‌توانید فیلم جدیدی را انتخاب کنید که هر دو مشتاق دیدنش بوده‌اید.
در حین تماشای فیلم علاوه بر پیوند بیشتری که بین شما برقرار می‌شود، ممکن است وقتی درباره‌ی فیلم صحبت می‌کنید، ارتباطات عاطفی یا فکری جدیدی هم پیدا کنید.
کاهش تنش
فیلم خوب کمدی می‌تواند سطح استرس را بسیار پایین بیاورد. در مطالعه‌ای در سال 2016 بیان شد که خنده سطح هورمون‌های مسئول استرس مانند کورتیزول (cortisol) و اپی‌نفرین (epinephrine) را به شدت پایین می‌آورد.
اگر حوصله‌ی خندیدن را ندارید، فیلمی درام و اشک‌آور نگاه کنید. در پژوهشی در سال 2020 معلوم شد که گریستن نیز سطح کورتیزول را در خون پایین می‌آورد.
الهام‌بخش افکار اجتماعی و فرهنگی
تماشای فیلم‌هایی که به موضوعات جدی و دشوار می‌پردازند، بیدار کننده افکار خواهد بود. ممکن است بخواهید درک بهتری از مسائل امروزی اجتماع داشته باشید یا جرقه‌ی مکالمه درباره‌ی موضوعی را بزنید که مخالف نقطه نظر شماست، تماشای فیلم می‌تواند به ارتقاء اطلاعات و روشنگری مفاهیم کمک کند.
سینما درمانی چیست؟
تماشای فیلم ممکن است علاوه بر تدارک سرگرمی و تفریح و انحراف ذهن از روزی پرتنش، شیوه‌ای برای درمان نیز محسوب شود.
ویدئو و سینمادرمانی را گاهی در روان‌درمانی به کار می‌گیرند. در مطالعه‌ای در سال 2021 مشخص شد که گاهی ممکن است درمان‌گران از این شیوه‌ی درمانی برای افشای شخصیت نهان یا تجربه‌ای حسی مشابه به مراجعه‌کننده، استفاده کنند.
این شیوه همچنین ممکن است شما را تشویق کند که وضعیت خود را از جنبه‌ای دیگر برانداز کنید و شاهد راه‌هایی متفاوت برای انطباق دادن خود با شرایط‌تان باشید.
شاید درمان‌گر فیلمی مرتبط و مشابه با تجربه‌ای که داشته اید یا شرایط حال حاضر شما انتخاب و به شما توصیه کند. مثلاً اگر در رابطه‌ی عاطفی خود به مشکل برخورده‌اید ممکن است به شما فیلمی عاطفی توصیه شود که وضعیتی مشابه موقعیت شما را به تصویر می‌کشد.
همچنین ممکن است درمان‌گر مجموعه‌ای از تمرین‌ها را برای شما در نظر بگیرد که باید پیش، در حین و یا بعد از تماشای فیلم انجام دهید.
فیلم، سبک و موضوع آن، احتمالاً بسته به شرایط خاص شما انتخاب خواهد شد. در نظر داشته باشید که فیلم ممکن است شیوه‌ی تفکر، احساس و نهایتاً برخورد انسان را در زندگی تغییر دهد. بنابراین تفکری که پشت این شیوه‌ی درمانی است، بازنمایی مشکل یا شرایط کنونی شما و نشان دادن عواقب یا راه‌های مواجهه با آنهاست.
تخلیه‌ی روحی
فضای مناسب تماشای فیلم که اتاقی تاریک، ساکت و خلوت است را می‌توان محیطی امن برای تخلیه‌ی روحی در نظر گرفت. حتا کسانی که از ابراز احساسات‌شان خودداری می‌کنند یا چنین کاری را دشوار می‌یابند هم گاهی در حین تماشای فیلم از ته دل می‌خندند یا قطره‌ای اشک می‌ریزند. تخلیه‌ی روحی مناسب و به هنگام برای تصفیه‌ی روان بسیار مهم و کارآمد است و روند زندگی را در محور تعادل نگه می‌دارد.
فیلمهای غصه‌دار سبب خوشحالی می‌شود
شاید به نظر عجیب برسد ولی احتمالاً اکثر افراد می‌توانند این گفته را درک کنند. گاهی وقتی دردهای بزرگ و دشواری‌ها را در فیلم تماشا می‌کنیم، بیشتر قدردان شرایط و خوشی‌‌ها و داشته‌هایمان می‌شویم. تماشای فجایع و وقایع دردناک به یادمان می‌آورد که وضع آن‌قدرها هم که فکر می‌کردیم بد نیست.
تماشای فیلم به درک از زندگی کمک می‌کند
هزاران سال تجربه، خرد و بینش در پس هنر داستان‌سرایی و روایت‌گویی نهفته است. داستان‌ها جنبه‌های گوناگون زندگی را مرور و درک از جهان را آسان‌تر می‌کنند. داستان‌سرایان گوناگون نظرات خود را در فیلم‌ها می‌گویند و ما را بدون زحمت با جنبه‌های گوناگون مسائل مواجه می‌کنند.
مشارکت در فعالیت‌های مورد علاقه از جمله تماشای فیلم، فواید بسیاری دارد. این کار به تقویت روحیه و سلامت روان کمک فراوانی خواهد کرد و از استرس کم می‌کند و روابط با نزدیکان را بهبود می بخشد.
البته باید در نظر داشت که فیلم به‌تنهایی درمان و داروی نشانه‌های مشکلات روحی یا روانی نیست. در صورتی که با این نشانه‌ها مواجه شدید، می‌بایست به متخصص سلامت روان مراجعه کنید.
همه‌ی آدم‌ها اهل سینما رفتن نیستند. به هر حال، همه‌گیری ویروس کووید 19 هم این کار را دشوارتر کرد. بسیاری با تماشای فیلم در میان انبوه غریبه‌ها مشکل دارند یا تماشای فیلم را در حریم شخصی یا روی مبل خود ترجیح می‌دهند.
خبر خوب این است که امروزه در هرکجا می‌توان همه‌ی فیلم‌ها را تماشا کرد. تماشای فیلم فواید بیشماری دارد، به شرط آن که در این کار تعادل داشته و در انتخاب فیلمهای مناسب کمی وسواس به خرج داد.
در کنار این، اگر احساس می‌کنید که نیاز به راهنمایی و پشتیبانی بیشتری دارید، مشاوره روانشناسی آنلاین می‌تواند به شما کمک کند. این نوع مشاوره به شما این امکان را می‌دهد که در فضای راحت‌تری با متخصصان صحبت کنید و راهکارهایی برای مدیریت احساسات و چالش‌های خود پیدا کنید.