نقشه‌های ذهنی در محیط کار و زندگی

نقشه‌ی ذهنی چیست؟

نقشه‌های ذهنی نوعی یادداشت‌برداری مصور است که در مرکز آن ایده یا معضل شما قرار دارد و به وسیله‌ی شاخه‌هایی که از آن منشعب می‌شود، گسترده می‌شود. از هرکدام از این شاخه‌های اصلی، شاخه‌های فرعی‌تری جدا می‌گردد و به همین شیوه مجموعه‌ای برداری تشکیل می‌شود  که می‌توان با رنگ‌بندی‌های جذابی آن را چشم‌نوازتر کرد. این نقشه، راهنمای مسیری است که پیش روی شما گسترده است و عمقی بسیار فراتر از فهرست ساده‌ی نظرات یادداشت‌شده‌ی  شما را دارد. شما می‌توانید در هر کاری با استفاده از نقشه‌های ذهنی به چشم‌انداز ویژه‌ای اشراف پیدا کنید و از این راه، تمام امکانات و موانع موجود پیش پای خود را به راحتی پیدا کنید. با این کار نه تنها به سازمان‌دهی خودتان و افکارتان می‌پردازید، بلکه به خاطر سپردن مواردی را که لازم است بدانید، آسان‌تر می‌کند. این کار در نهایت به تقویت حافظه‌ی شما می‌انجامد.

از نقشه‌های ذهنی برای استخدام در یک شرکت و یا حل یک بحران بین‌المللی می‌توانید استفاده کنید. به عنوان مثال بعد از حادثه‌ی 11 سپتامبر و فروریختن برج‌های تجارت جهانی، شرکت کان ادیسون که تامین کننده‌ی برق و گاز شهر نیویورک بود، یک نقشه‌ی ذهنی بزرگ که بر روی یک مانیتور عریض به نمایش درآمده بود، ایجاد کرد که شامل شبکه‌ای از تمام اطلاعات و اسناد مهم و کلیدی بود. آن‌ها توانستند به کمک این نقشه همه‌ی مشکلات و راه‌حل‌های لازم را طراحی کنند و بر مشکل غلبه کنند. در واقع نقشه‌ی ذهنی به ما می‌آموزد که با فاصله گرفتن از مشکل و نگرش جامع به آن، اقدامات قابل قبول‌تری داشته باشیم.

ساخت نقشه‌های ذهنی

نقشه‌های ذهنی را می‌توان برای کارهای روزمره در خانه و محل کار به کا برد.در هر زمینه‌ای که شما دچار اضطراب و نگرانی می‌کند و یا برای برنامه‌ریزی یک سفر تفریحی. این نوعی نگرش به پیش‌آمدهاست. نقشه‌های ذهنی مربوط به برخی از مسائل را به عنوان مثال مرور می‌کنیم:

*نقشه‌ذهنی جهت استخدام در یک شرکت

• خودتان را به صورت تصویر اصلی بکشید.

• از شاخه‌های تک‌کلمه‌ای با ویژگی‌های کلیدی که با خود به آن شغل می‌آورید، استفاده کنید.

• هر یک از این ویژگی‌ها را در شاخه‌های فرعی به صورت عمیق‌تر بررسی کنید.

• برای برجسته تر کردن قسمت‌های خاص، از تصاویر و رنگ‌ها استفاده کنید.

*نقشه ذهنی برای مشتریان مورد نظر خود

• طرحی از مشتری مورد نظر خود را در مرکز نقشه‌ی ذهنی خود ترسیم کنید. به آن‌ها چنان فکر کنید که انگار می‌شناسیدشان. مثل شخصیت یک فیلم.

• شاخه‌های اصلی را از تصویر اصلی جدا کنید و اطلاعات روشنی از جنسیت، وضعیت مالی، سبک زندگی، برتری‌ها و ارزش‌ها، سن و علایق خواهد بود.

• در شاخه‌های فرعی به جزییات بیشتری بپردازید. به عنوان مثال در زیر وضعیت مالی به حقوق او اشاره کنید و در شاخه های فرعی‌تر به جزییات خرج کردن ان بپردازید.

• نقشه ذهنی خود را با همکاران‌تان در میان بگذارید تا بتوانید با تغییراتی به مطلوب‌ترین حالت آن را ارتقا دهید.

*نقشه ذهنی جهت رقابت در بازار

• بعد از تحقیق و شناخت دقیق شرکت رقیب، آن را در مرکز نقشه‌ی خود قرار دهید.

• روی شاخه‌های اصلی خود، نحوه‌ی مدیریت آن شرکت، کارکنان، مشتریان و محل شرکت را ضمیمه کنید. همینطور باید نقاط ضعف و قوت آن را در شاخه‌های فرعی اضافه کنید.

• بر روی شاخه‌های فرعی و زیرشاخه‌ها به جزییات بیشتر بپردازید. این کار نه‌تنها ایده‌ی شفاف‌تری از رقابت را ارائه می‌دهد بلکه به شما کمک می‌کند با نگرشی جدید به حرفه و تجارت خود بنگرید.

ابزار کمکی موفقیت TEFCAS

مکانیزم موفقیت TEFCAS نقشه‌های ذهنی شما را پربار می‌کند. این ابزار به شما کمک می‌کند تا بر روی اهداف‌تان متمرکز باقی بمانید. کلید‌واژه‌های تشکیل‌دهنده‌ی این اصطلاح به شرح زیر هستند:

امتحان(Terial): برای شناخت توانایی خود در هرکاری ابتدا می‌بایست آن را امتحان کنید. با این کار موفقیت خود را در آن کار محک می‌زنید.

اجرا(Event): حساس‌ترین بخش ماجراست و وقتی وارد آن شدید، دیگر راه بازگشتی ندارید. در اینجا ایده‌هایتان را با ایمان کامل عملی می‌کنید و تنها به موفقیت می‌اندیشید.

بازخورد(Feedback): مشتری را منبع اصلی بازخورد بدانید و در یک نقشه‌ی ذهنی، او را مرکز اصلی پیشبرد تجارت خود قرار دهید.

بررسی(Check): پس از بازخورد نوبت به بررسی دوباره طرح‌ها و اهداف کاری شماست. سعی کنید همه‌روزه خود را در حال بررسی قرار دهید؛ چه مشتری از شما راضی باشد و یا نباشد.

تنظیم و کنترل(Adjust): این مرحله‌ایست برای تعدیل دیدگاه‌های کاری خود. سعی کنید با توجه به بازخوردها، نقائص کاری را برطرف کرده و تجارت‌تان را به مسیر درست بازگردانید.

موفقیت(Success): پس از رسیدن به موفقیت، ماموریت خود را پایان‌یافته تلقی نکنید. شرکت‌های بزرگ آن‌هایی هستند که به دنبال موفقیت‌های پی‌درپی هستند.

مکانیزم موفقیت (TEFCAS) یک روند مداوم و تمام‌ناشدنی است. یک‌ چرخه‌ی تکاملی که به کسب‌وکار شما رونقی همیشگی می‌بخشد. برگی برنده است که وارد برنامه‌ریزی کاری شما می‌شود و آن را دست‌خوش تغییر و تحول قرار می‌دهد و نقشه‌های ذهنی شما را به سمت موفقیت رهنمون می‌کند.

« افراد معمولی کمتر از یک‌درصد مغز خود را در زمینه‌ی خلاقیت، حافظه و یادگیری استفاده می‌کنند. این به دلیل عدم تمرکز و نداشتن مهارت‌های استفاده از ان است. نقشه‌های ذهنی به دلیل گسترده‌تر کردن داشته‌های ذهنی‌ما، امکان استفاده از درصدهای بالاتری از مغز را به ما می‌دهد. بسیاری از شکست‌ها و مشکلات مقطعی در زمینه‌های کار و زندگی با این نقشه‌ها قابل حل است. »

منبع:نقشه‌های ذهنی در محیط کار و زندگی نوشته‌ی تونی بازان