طرح کسب‌وکار نوشته ای توصیفی و جامع در مورد کسب‌وکار یک موسسه است. این طرح حاوی گزارشی دقیق در خصوص تولیدات یا خدمات شرکت، روشهای تولید، بازار و مشتریان، راهبرد بازاریابی، منابع انسانی، تشکیلات، نیاز به زیرساخت‌ها و تامین نیازهای مالی، منابع تامین مالی، و نحوه استفاده از آنها می‌باشد.
نوشتن این طرح به دیگران اجازه می‌دهد که در رویاهای شما شرکت کنند و نظر بدهند. نوشتن مهمترین چیزی است که برای شروع یک کسب‌وکار باید انجام داد.
شرح و جزییات طرح کسب‌وکار
1ـ معرفی:
این بخش عنوان یا صفحه‌ای است که برای فراهم کردن خلاصه کوچکی از عناوین طرح تجاری، تنظیم می‌شود و هدف ارائه مشخصات مهم و کلیدی طرح کسب‌وکار است. این صفحه بعد از اتمام طرح تجاری نوشته می‌شود و شامل موارد مهمی از جمله نام و نشان شرکت، نام کارآفرین، مشخصات محل اجرای طرح، عنوان محصولات یا خدمات، میزان سرمایه‌گذاری، میزان اشتغالزایی طرح و اعلام محرمانه بودن بودن یا نبودن طرح است.
2ـ خلاصه مدیریتی:
این بخش از طرح تجاری پس از آنکه تمام طرح نوشته شد، تهیه می‌شود. خلاصه مدیریتی، که حدود دو تا سه صفحه است باید علاقه سرمایه‌گذاران بالقوه را جلب کند. در این نوشته، کلیات تیم مدیریتی و نقش و مهارتهای هریک ازآنان را می‌نویسید، افراد کلیدی و مهم شرکت همچنین سهام‌داران اصلی و نحوه توزیع سهام را مشخص می‌کنید. در پایان دلیل نیاز به سرمایه و نحوه هزینه آن را برای سرمایه گذار شرح می‌دهید.
3ـ تجزیه و تحلیل صنعت:
الف) تجزیه و تحلیل محیطی: مباحث مورد بررسی در این بخش شامل محیط کسب‌وکار، فرهنگ، اقتصاد و تغییرات جمعیتی است. تعیین کنید که آیا خدمات لازم، به منظور پشتیبانی عملیات تولید در منطقه کسب‌وکار مورد نظرتان وجود دارد؟
ب) تجزیه و تحلیل بازار: این بخش به بررسی اندازه بازار و نرخ رشد، بررسی روندهای بازار، بررسی و ساختار رقبا، تجزیه و تحلیل عرضه و تقاضا، بررسی فرصتهای صادرات و واردات محصول و بررسی قیمت می‌پردازد.
ج) تجزیه و تحلیل فنی: در این قسمت از طرح برای مخاطبان خود مشخص کنید که کسب‌وکار شما از چه روش یا روشهای منحصر به فرد تولیدی استفاده می‌نماید؟ آیا با رویه‌های تولید برتر در صنعت مورد نظر آشنایی دارید؟ رقبای شما از چه روش‌هایی برای تولید محصولات خود استفاده می‌کنند.
4ـ شرح فعالیت کارآفرینانه:
این قسمت از طرح تجاری باید به صورت جزء به جزء عنوان شود و به سرمایه‌گذار کمک کند تا میزان و هدف کار را تعیین کند. برخی از سوالات مهم که کارآفرین به هنگام تهیه این بخش از طرح تجاری لازم است به آنها پاسخ دهد در زیر می‌آید:
-
وظایف فعالیت کارآفرینانه نوپای شما چیست؟
-
دلایل شروع به کارتان چیست؟
-
چرا در این کار موفق خواهید شد؟
-
طبق زمان مقرر چه مقدار از کار انجام شده است؟
-
تولید یا خدمات شما چیست؟
-
محل فعالیت اقتصادی کجاست؟
-
آیا ساختمان نوساز است یا قدیمی؟ آیا نیاز به بازسازی دارد و در صورت نیاز هزینه آن چقدر است؟
-
چه تجهیزات دفتری مورد نیاز است.
و …
5 ـ طرح تولید یا طرح عملیاتی
اگر فعالیت مورد نظر شما تولیدی است، لازم است طرح تولید تنظیم شود. این طرح باید تمامی فرایند تولید را به طور کامل تشریح کند و اگر فعالیت شما خدماتی است باید فرایند، نحوه ارائه خدمات، سیستم تامین مواد اولیه، ویژگیهای نیروی انسانی مورد نیاز و استانداردهای لازم را تشریح کنید.
6 ـ طرح بازاریابی:
سرمایه‌گذاران بالقوه طرح بازاریابی را برای موفقیت فعالیت کارآفرینانه‌ی جدید حیاتی می‌دانند. بنابراین، کارآفرین باید تا حد امکان هر تلاشی را برای تهیه جامع و دقیق طرح انجام دهد تا اینکه سرمایه‌گذاران به وضوح به اهداف فعالیت پی ببرند و بدانند چه راهبردهایی برای دستیابی موثر و بهتر به این اهداف، به اجرا در خواهد آمد.
موضوعات عمده‌ای که لازم است در این بخش از طرح کسب‌وکار به آنها بپردازید عبارتند از:
-
تحقیق و تحلیل بازار
-
راهبرد بازاریابی
7 ـ طرح سازمانی:
طرح سازمانی قسمتی از طرح تجاری است که شکل مالکیت کارآفرینانه را که مالکیت، مشارکتی، یا سهامی است شرح می‌دهد. اگر فعالیت کارآفرینانه شراکتی است، مدت آن باید معین شده باشد و اگر فعالیت کارآفرینانه سهامی باشد لازم است میزان سهام موجود، انواع سهام، نام‌ها و نشانی‌ها و چکیده سابق مدیران و مسئولان شرکت به تفصیل عنوان شود. این کار را می‌می‌توان با رسم چارت سازمانی با توجه به تقسیم کارها و فعالیت‌های اعضای سازمان(شرکت) نشان داد.
8 ـ ارزیابی ریسک:
با توجه به نوع صنعت و جو رقابتی موجود، هر فعالیت کارآفرینانه‌ی نوپا با برخی از خطرهای بالقوه مواجه خواهد شد. سعی کنید در این قسمت به این سوالات پاسخ دهید:
-
از وارد شدن در چه زمینه‌هایی باید پرهیز کرد؟
-
به نظر شما مسائل سیاسی مرتبط با کسب‌وکار شما چیست؟
-
بروکراسی دولتی چقدر می‌تواند موجب آسیب رساندن به روند فعالیت‌های شما شود؟
و …
9 ـ طرح مالی:
مدیریت مالی یکی از بهترین راه‌هایی است که به وسیله آن کسب‌وکار شما سودده و توانمند باقی می‌ماند. برای مدیریت ثمربخش مالی بودجه‌تان را به دو بخش بودجه آغازین و بودجه عملیات تقسیم کنید. بودجه اغازین برای مخارج قبل از تولید هزینه می‌شود و بودجه عملیات برای سه تا شش ماه اول عملیات است. این بودجه برای موارد زیر مجاز است:
بودجه آغازین:
ـ پرسنلی(هزینه‌های پیش از راه اندازی)
ـ هزینه‌های حقوقی و حرفه‌ای
ـ سکونت(اجاره)
ـ مجوزها و پروانه‌ها
ـ تجهیزات و تدارکات
ـ بیمه
ـ تبلیغات/ ترویج
ـ حقوق/ حسابداری
ـ درآمد
ـ انشعابات